top of page

Add a Title

علائم - اختلال وسواس جبری

اختلال وسواس فکری جبری (OCD) بر افراد مختلف به شکل متفاوتی تأثیر می‌گذارد، اما معمولاً الگوی خاصی از افکار و رفتارها را ایجاد می‌کند.

اختلال وسواس جبری (OCD) دارای ۳ عنصر اصلی است:

  • وسواس فکری - وقتی که یک فکر، تصویر یا تمایل ناخواسته، مزاحم و اغلب آزاردهنده به طور مکرر به ذهن شما خطور می‌کند.

  • احساسات - وسواس باعث احساس اضطراب یا ناراحتی شدید می‌شود.

  • اجبار - رفتارها یا اعمال ذهنی تکراری که فرد مبتلا به OCD در نتیجه اضطراب و ناراحتی ناشی از وسواس احساس می‌کند مجبور به انجام آنهاست.

رفتار اجباری به طور موقت اضطراب را تسکین می‌دهد، اما وسواس و اضطراب به زودی برمی‌گردد و باعث می‌شود چرخه دوباره شروع شود.

اکثر افراد مبتلا به اختلال وسواس جبری هم افکار وسواسی و هم اجبار را تجربه می‌‌کنند، اما ممکن است یکی کمتر از دیگری آشکار باشد.

افکار وسواسی

تقریباً همه در برخی مواقع افکار ناخوشایند یا ناخواسته دارند، مثلاً فکر می‌کنند ممکن است فراموش کرده باشند در خانه را قفل کنند یا حتی تصاویر ذهنی خشونت‌آمیز یا توهین‌آمیز ناگهانی ناخواسته داشته باشند. 

اما اگر فکری مداوم و ناخوشایند دارید که تا جایی بر تفکر شما غالب می‌شود که افکار دیگر را مختل می‌کند، ممکن است وسواس داشته باشید.

برخی از وسواس‌های رایج که بر افراد مبتلا به اختلال وسواس جبری تاثیر می‌گذارد عبارتند از:

  • ترس از صدمه زدن عمدی به خود یا دیگران - برای مثال ترس از اینکه ممکن است به شخص دیگری مانند فرزندان‌تان حمله کنید

  • ترس از آسیب رساندن اشتباهی به خود یا دیگران - برای مثال ترس از اینکه ممکن است با روشن گذاشتن اجاق گاز خانه را به آتش بکشید

  • ترس از آلودگی به بیماری، عفونت یا یک ماده ناخوشایند

  • نیاز به تقارن یا نظم - به عنوان مثال، ممکن است احساس کنید باید مطمئن شوید همه برچسب‌های روی قوطی‌های داخل کابینت به یک طرف باشند.

ممکن است افکار وسواسی با ماهیت خشونت آمیز یا جنسی داشته باشید که آنها را نفرت‌انگیز یا ترسناک بدانید. اما آنها فقط افکار هستند و داشتن آنها به این معنی نیست که شما بر اساس آنها عمل خواهید کرد.

این افکار اگر باعث ناراحتی شما شوند یا بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارند به عنوان اختلال وسواس جبری طبقه‌بندی می‌شوند.

رفتار اجباری

رفتارهای اجباری به عنوان راهی برای تلاش برای کاهش یا جلوگیری از اضطرابی که توسط فکر وسواسی ایجاد می‌شود، شروع می‌شوند، اگرچه در واقعیت، این رفتارها یا بیش از حد هستند یا ارتباط منطقی با افکار وسواسی ندارند.

به عنوان مثال، فردی که از آلودگی به میکروب‌ها می‌ترسد، ممکن است دست‌های خود را به طور مکرر بشوید، یا فردی که از آسیب رساندن به خانواده خود می‌ترسد ممکن است تمایل داشته باشد که یک عمل را چندین بار تکرار کند تا این فکر را «خنثی» کند.

اکثر افراد مبتلا به OCD متوجه می‌شوند که چنین رفتارهای اجباری غیرمنطقی است و هیچ معنای منطقی ندارد، اما نمی‌توانند از انجام آن دست بکشند و احساس می‌کنند که «احتمالاً» باید آن را انجام دهند.

انواع متداول رفتار اجباری در افراد مبتلا به اختلال وسواس جبری (OCD) عبارتند از:

  • تمیز کردن و شستن دست

  • چک کردن - مانند بررسی قفل بودن درها یا خاموش بودن گاز

  • شمارش

  • مرتب کردن و چیدن وسایل

  • جمع‌آوری و انبار کردن اشیاء بی‌استفاده

  • درخواست اطمینان خاطر

  • تکرار کلمات در سر

  • فکر کردن به افکار «خنثی کننده» برای مقابله با افکار وسواسی

  • اجتناب از مکان‌ها و موقعیت‌هایی که می‌تواند باعث ایجاد افکار وسواسی شود

همه رفتارهای اجباری برای افراد دیگر آشکار نخواهد بود.

کمک گرفتن

اگر فکر می‌کنید که دچار اختلال وسواس جبری هستید و تأثیر قابل توجهی بر زندگی شما دارد، دریافت کمک بسیار مهم است.

اگر فکر می‌کنید یکی از دوستان یا اعضای خانواده ممکن است اختلال وسواس جبری داشته باشد، سعی کنید در مورد نگرانی‌های خود با ایشان صحبت کنید و به او پیشنهاد دهید که کمک بگیرد.

بعید است که اختلال وسواس جبری (OCD) به خودی خود بهبود یابد، اما درمان و حمایت برای کمک به مدیریت علائم و داشتن کیفیت زندگی بهتر در دسترس است.

با توجه به سیستم بهداشت و درمان محل سکونت شما٬ معمولا ۲ راه اصلی برای دریافت کمک وجود دارد:

  • خودتان مستقیماً به یک سرویس گفتار درمانی مراجعه کنید

  • به یک پزشک عمومی مراجعه کنید - ایشان می‌تواند داروی مناسب را تجویز کند یا در صورت لزوم شما را به یک سرویس درمانی محلی ارجاع دهد

اگر احساس کردید نمی‌توانید ادامه دهید، فوراً با یک پزشک عمومی یا تیم مراقبت تماس بگیرید. شما همچنین می‌توانید:

  • از اورژانس محلی مشورت بگیرید

مشکلات مرتبط

برخی از افراد مبتلا به OCD ممکن است مشکلات روانی جدی دیگری نیز داشته باشند یا دچار آن شوند، از جمله:

  • افسردگی - وضعیتی که معمولاً باعث ایجاد احساسات پایدار غمگینی و ناامیدی یا از دست دادن علاقه به چیزهایی می‌شود که قبلاً از آنها لذت می‌بردید.

  • اختلالات خوردن - شرایطی که با نگرش غیر طبیعی نسبت به غذا مشخص می‌شود و باعث می‌شود عادات و رفتار غذایی خود را تغییر دهید.

  • اختلال اضطراب فراگیر - وضعیتی که باعث می‌شود نسبت به طیف وسیعی از موقعیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و مسائل، به جای یک رویداد خاص، احساس اضطراب کنید.

  • اختلال احتکار - وضعیتی که شامل به دست آوردن بیش از حد اقلام و ناتوانی در دور انداختن آنها است که منجر به ایجاد مقادیر غیرقابل کنترل درهم و برهمی و به هم ریختگی می‌شود.

افراد مبتلا به OCD و افسردگی شدید نیز ممکن است احساسات خودکشی داشته باشند.

موارد بیشتر در اختلال وسواس جبری (OCD)

bottom of page