top of page

Add a Title

تنگناهراسی (کلاستروفوبیا)

تنگناهراسی (کلاستروفوبیا) ترس غیرمنطقی از فضاهای بسته است.

افراد مبتلا به تنگناهراسی اغلب برای اجتناب از فضاهای بسته مانند آسانسور، تونل، قطارهای مترو و توالت‌های عمومی، مسیر خود را تغییر می‌دهند. اما اجتناب از این مکان‌ها ممکن است ترس را تقویت کند.

برخی از افراد مبتلا به تنگناهراسی هنگام قرار گرفتن در فضای بسته اضطراب خفیفی را تجربه می‌کنند، در حالی که برخی دیگر دچار اضطراب شدید یا حمله پانیک می‌شوند.

محرک‌های تنگناهراسی

بسیاری از موقعیت‌ها یا احساسات مختلف می‌توانند تنگناهراسی را تحریک کنند. حتی فکر کردن به موقعیت‌های خاص بدون مواجه شدن با آنها می‌تواند یک محرک باشد.

محرک‌های رایج تنگناهراسی عبارتند از:

  • آسانسورها

  • تونل‌ها

  • مترو

  • توالت‌های عمومی

  • اتاق‌هایی که درهایشان باید قفل شود

  • ماشین‌ها

  • اتاق‌های هتل با پنجره‌های بسته

  • هواپیماها

اگر در ۶ ماه گذشته در مورد بودن در فضای بسته یا مکان‌های شلوغ احساس اضطراب کرده‌اید، یا به همین دلیل از این موقعیت‌ها اجتناب کرده‌اید، به احتمال زیاد تحت تاثیر تنگناهراسی هستید.

اضطراب حین انجام اسکن ام آر آی

اگر تنگناهراسی دارید و نیاز به اسکن ام آر آی دارید، قبل از روز ملاقات به کارکنان بیمارستان اطلاع دهید.

می‌توانید با پزشک متخصص خود در مورد استفاده از آرام‌بخش برای کمک به آرامش صحبت کنید. شما باید این کار را قبل از انجام اسکن انجام دهید.

با توجه به محل زندگی شما٬ در برخی موارد، ممکن است بتوانید در یک مرکز ام آر آی باز یا عمودی که برای افراد مبتلا به اضطراب شدید طراحی شده است، شرکت کنید. 

علائم تنگناهراسی

افراد مبتلا به  تنگناهراسی ممکن است دچار حملات پانیک شوند. این حملات می‌توانند بسیار ترسناک و ناراحت کننده باشند.

تنگناهراسی علاوه بر احساسات طاقت فرسای اضطراب، می‌تواند باعث ایجاد علائم فیزیکی شود٬ از جمله:

  • تعریق

  • لرزش

  • گُر گرفتگی یا لرز

  • تنگی نفس یا مشکل در تنفس

  • احساس خفگی

  • ضربان قلب سریع (تاکی کاردی)

  • درد قفسه سینه یا احساس تنگی در قفسه سینه

  • احساس پروانه‌ای در شکم 

  • حالت تهوع

  • سردرد و سرگیجه

  • احساس ضعف

  • بی حسی یا سوزن سوزن شدن

  • خشکی دهان

  • نیاز به توالت رفتن

  • وز وز گوش

  • احساس گیجی یا عدم جهت یابی

اگر تنگناهراسی شدید دارید، ممکن است علائم روانشناختی زیر را نیز تجربه کنید:

  • ترس از دست دادن کنترل

  • ترس از غش کردن

  • احساس جدا شدن از بدن

  • ترس از مردن

چه چیزی باعث تنگناهراسی می‌شود؟

تنگناهراسی اغلب ناشی از یک رویداد آسیب‌زا است که در دوران کودکی تجربه می‌شود.

به عنوان مثال، بزرگسالان ممکن است به تنگناهراسی مبتلا شوند اگر در کودکی:

  • در یک فضای بسته گیر کرده یا نگه داشته شده باشند

  • مورد آزار و اذیت یا سوء استفاده قرار گرفته باشند

  • والدینی داشته باشند که به تنگناهراسی دچار بوده است

تنگناهراسی همچنین می‌تواند ناشی از تجربیات یا موقعیت‌های ناخوشایند مانند تلاطم هنگام پرواز یا گیر افتادن در تونل مترو بین ایستگاه‌ها باشد.

کودکی که با والدینی که به کلاستروفوبیا مبتلا هستند بزرگ می‌شود، ممکن است خود به تنگناهراسی مبتلا شود. این به دلیل ارتباط دادن فضاهای بسته با اضطراب والدین و احساس ناتوانی در آرام کردن فردی است که دوستش دارد.

درمان کلاستروفوبیا

بسیاری از افراد بدون اینکه به طور رسمی تنگناهراسی آنها تشخیص داده شود، با آن زندگی می‌کنند و بسیار مراقب هستند که از فضاهای بسته اجتناب کنند.

اما گرفتن کمک از پزشک عمومی یا متخصص با تجربه در زمینه رفتار درمانی، مانند روانشناس، اغلب می‌تواند مفید باشد.

درمان‌هایی برای تنگناهراسی وجود دارد که می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • درمان‌های گفتاری، از جمله درمان شناختی رفتاری (CBT) و مواجهه درمانی

  • خودیاری

  • داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی یا آرام بخش

درمان شناختی رفتاری (CBT) یک درمان گفتاری است که افکار، احساسات و رفتار شما را بررسی می‌کند و راه‌های عملی را برای مقابله مؤثر با فوبیای شما ایجاد می‌کند.

مواجهه درمانی نوعی از CBT است که به تدریج شما را در معرض موقعیتی قرار می‌دهد که باعث ترس شما می‌شود. گاهی اوقات به آن درمان حساسیت زدایی نیز گفته می‌شود. می‌توانید آن را به تنهایی یا با کمک یک متخصص انجام دهید.

درباره درمان شناختی رفتاری (CBT) و مواجهه درمانی بیشتر بدانید.

مقابله با حمله پانیک

در صورت امکان، در هنگام حمله پانیک در جایی که هستید بمانید. این حمله می‌تواند تا یک ساعت طول بکشد، بنابراین اگر در حال رانندگی هستید، ممکن است نیاز داشته باشید که کنار جاده توقف کنید و در مکانی امن پارک کنید. 

در طول حمله، به خود یادآوری کنید که افکار و احساسات ترسناک، نشانه وحشت است و در نهایت از بین خواهد رفت.

روی چیزی غیر تهدید کننده و قابل مشاهده تمرکز کنید، مانند گذر زمان روی ساعت یا اجناس داخل یک سوپرمارکت.

علائم حمله پانیک معمولا در عرض ۱۰ دقیقه به اوج خود می‌رسد و بیشتر حملات بین ۵ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد.

توصیه‌های بیشتری در مورد کنار آمدن با حمله پانیک دریافت کنید


bottom of page