بررسی اجمالی - زوال عقل فرونتوتمپورال
زوال عقل فرونتوتمپورال (دمانس پیشانی گیجگاهی) یک نوع ناشایع زوال عقل است که باعث ایجاد مشکلات رفتاری و زبانی می‌شود.
زوال عقل (دمانس) به مشکلاتی در توانایی‌های ذهنی گفته می‌شود که به دلیل تغییرات تدریجی و آسیب در مغز ایجاد می‌شود.
زوال عقل فرونتوتمپورال بر قسمت جلویی و طرفین مغز (لوب‌های فرونتال و تمپورال) تأثیر می‌گذارد.
زوال عقل بیشتر افراد بالای ۶۵ سال را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما زوال عقل فرونتوتمپورال معمولا در سنین پایین تری شروع می‌شود. اکثر موارد در افراد ۴۵ تا ۶۵ ساله تشخیص داده می‌شود، اگرچه در افراد جوان‌تر یا مسن‌تر نیز می‌تواند رخ دهد.
مانند دیگر انواع زوال عقل، زوال عقل فرونتوتمپورال به آرامی پیشرفت می‌کند و به تدریج در طی چندین سال بدتر می‌شود.
علائم زوال عقل فرونتوتمپورال
علائم زوال عقل فرونتوتمپورال می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
تغییرات شخصیتی و رفتاری - رفتار نامناسب یا تکانشی، خودخواه یا غیر دلسوز به نظر رسیدن، نادیده گرفتن بهداشت شخصی، پرخوری یا از دست دادن انگیزه
مشکلات زبان - آهسته صحبت کردن ، مشکل در ایجاد صداهای صحیح هنگام گفتن یک کلمه، قرار دادن کلمات در جای اشتباه یا استفاده نادرست از کلمات
مشکلات توانایی‌های ذهنی - به راحتی حواس پرت شدن، مشکل در برنامه ریزی و سازماندهی
مشکلات حافظه - بر خلاف انواع رایج‌تر زوال عقل، مانند بیماری آلزایمر، در این نوع از زوال عقل مشکلات حافظه دیرتر رخ می‌دهند.
همچنین ممکن است مشکلات جسمی مانند حرکات آهسته یا خشک، از دست دادن کنترل مثانه یا روده (معمولاً در مراحل بعدی)، ضعف عضلانی یا مشکل در قورت دادن(بلع) وجود داشته باشد.
این مشکلات می‌توانند فعالیت‌های روزانه را به طور فزاینده‌ای دشوار کنند و فرد در نهایت نتواند از خود مراقبت کند.
درباره علائم زوال عقل فرونتوتمپورال بیشتر بخوانید.
دریافت مشاوره پزشکی
اگر فکر می‌کنید علائم اولیه زوال عقل را دارید به پزشک عمومی مراجعه کنید. اگر نگران فرد دیگری هستید، او را تشویق کنید که وقت ملاقات با پزشک عمومی بگذارد و شاید پیشنهاد دهید همراه او بروید.
پزشک عمومی می‌تواند برخی از بررسی‌های ساده را برای یافتن علت علائم شما انجام دهد و در صورت نیاز شما را به کلینیک حافظه یا متخصص دیگری برای انجام آزمایشات بیشتر ارجاع دهد.
درباره تشخیص زوال عقل بیشتر بخوانید.
آزمایش‌ها برای زوال عقل فرونتوتمپورال
هیچ آزمایش واحدی برای زوال عقل فرونتوتمپورال وجود ندارد.
مراحل زیر ممکن است برای رسیدن به تشخیص لازم باشد:
ارزیابی علائم - معمولا صحبت با کسی که فرد را به خوبی می‌شناسد برای درک علائم او مفید است، به ویژه به این دلیل که فرد مبتلا به زوال عقل فرونتوتمپورال ممکن است از تغییرات رفتاری خود آگاه نباشد.
ارزیابی توانایی های ذهنی - این ارزیابی معمولا شامل تعدادی از فعالیت‌ها و پرسش‌ها است.
آزمایش خون - برای رد شرایط با علائم مشابه
اسکن مغز - مانند اسکن ام آر آی(MRI)، سی تی اسکن یا پت اسکن (PET). این اسکن‌ها می‌توانند علائم زوال عقل را تشخیص دهند و به شناسایی قسمت‌های آسیب دیده مغز کمک کنند یا به رد سایر مشکلات مغزی کمک کنند.
پونکسیون کمری - برای آزمایش مایع نخاع (مایعی که مغز و نخاع را احاطه و حمایت می‌کند)؛ این آزمایش ممکن است برای رد بیماری آلزایمر به عنوان علت علائم مفید باشد.
درباره آزمایش‌های مورد استفاده برای تشخیص زوال عقل بیشتر بخوانید.
درمان‌های زوال عقل فرونتوتمپورال
در حال حاضر هیچ درمان قطعی یا کُند کننده‌ای برای زوال عقل فرونتوتمپورال وجود ندارد.
با این حال، درمان‌هایی وجود دارند که می‌توانند به کنترل برخی از علائم برای چندین سال کمک کنند.
این درمان‌ها عبارتند از:
داروها - برای کنترل برخی از مشکلات رفتاری
درمان‌های توانبخشی - مانند فیزیوتراپی، کاردرمانی و گفتار و زبان درمانی برای مشکلات حرکتی، کارهای روزمره و ارتباطات
فعالیت‌های مرتبط با زوال عقل - مانند کافه‌های حافظه که جلساتی برای افراد دارای مشکلات حافظه و مراقبان آنها برای دریافت حمایت و مشاوره است.
گروه‌های حمایتی - که می‌توانند نکاتی را در مورد مدیریت علائم از متخصصان زوال عقل و افراد مبتلا به زوال عقل فرونتوتمپورال و خانواده‌هایشان ارائه دهند.
درباره نحوه درمان زوال عقل پیشانی گیجگاهی بیشتر بخوانید.
چشم انداز زوال عقل پیشانی گیجگاهی
سرعت پیشرفت زوال عقل فرونتوتمپورال در افراد مختلف متفاوت است و پیش‌بینی آن بسیار دشوار است.
افراد مبتلا به این بیماری ممکن است با پیشرفت بیماری دچار انزوای اجتماعی شوند. آنها ممکن است تمایلی به گذراندن وقت با دیگران نداشته باشند یا رفتارهای بی ادبانه یا توهین آمیزی داشته باشند.
معمولاً در مرحله‌ای به کمک خانگی نیاز است و برخی افراد در نهایت به مراقبت در خانه مراقبت نیاز خواهند داشت.
میانگین طول عمر بعد از شروع علائم حدود ۸ تا ۱۰ سال است. اما این میزان بسیار متغیر است و برخی افر اد عمر بسیار طولانی تری نسبت به این مدت دارند.
درباره مراقبت از فرد مبتلا به زوال عقل بیشتر بخوانید.
علت زوال عقل فرونتوتمپورال
زوال عقل فرونتوتمپورال توسط توده‌هایی از پروتئین غیرطبیعی که در داخل سلول‌های مغزی تشکیل می‌شود، ایجاد می‌شود. تصور می‌شود این توده‌ها به سلول‌ها آسیب می‌رسانند و از عملکرد صحیح آنها جلوگیری می‌کنند.
این پروتئین‌ها عمدتاً در لوب‌های فرونتال و تمپورال مغز در قسمت جلو و طرفین تجمع می‌کنند. این لوب‌ها برای کنترل زبان، رفتار و توانایی برنامه‌ریزی و سازماندهی مهم هستند.
علت دقیق این اتفاق هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما اغلب یک ارتباط ژنتیکی وجود دارد. افرادی که به زوال عقل فرونتوتمپورال مبتلا می‌شوند ممکن است بستگانی داشته باشند که آنها نیز به این بیماری مبتلا بوده‌اند.
اگر سابقه خانوادگی زوال عقل فرونتوتمپورال دارید، ممکن است بخواهید در مورد ارجاع به یک متخصص ژنتیک و احتمالاً انجام آزمایش ژنتیک برای بررسی ریسک ابتلا به این بیماری با پزشک خود صحبت کنید.
تحقیقات زیادی برای درک بهتر علل زوال عقل فرونتوتمپورال در حال انجام است تا بتوان درمان‌هایی را کشف کرد.
نام‌های دیگر برای زوال عقل فرونتوتمپورال
پزشکان گاهی اوقات از نام های مختلفی برای توصیف زوال عقل فرونتوتمپورال استفاده می‌کنند. این موارد عبارتند از:
اف تی دی (FTD)
بیماری پیک
زوال عقل فرونتال
دژنراسیون لوبار فرونتومپورال
زوال عقل فرونتوتمپورال نوع رفتاری
آفازی پیشرونده اولیه
زوال عقل معنایی
آفازی غیر روان پیشرونده
اطلاعات بیشتر
زندگی با زوال عقل:
مراقبت از فرد مبتلا به زوال عقل
برقراری ارتباط با فرد مبتلا به زوال عقل
کنار آمدن با تغییرات رفتاری ناشی از زوال عقل
علائم
بعدی
