top of page

تیک عصبی

تیک‌‌های عصبی حرکات سریع و تکراری عضلانی هستند که منجر به جهش‌های ناگهانی و غیرقابل کنترل بدن یا صداها می‌شوند.

تیک‌ها در دوران کودکی نسبتاً شایع هستند و معمولاً اولین بار در حدود ۵ سالگی ظاهر می‌شوند. در موارد بسیار نادر، ممکن است در بزرگسالی شروع شوند.

تیک‌های عصبی معمولاً جدی نیستند و به طور معمول با گذشت زمان بهبود می‌یابند. اما آنها می‌توانند آزاردهنده باشند و در فعالیت‌های روزانه اختلال ایجاد کنند. 

زمانی که تیک های عصبی بیش از یک سال طول بکشد،سندرم تورِت  نامیده می‌شوند و به طور جداگانه پوشش داده می‌شود.

انواع تیک‌های عصبی

تیک عصبی انواع زیادی دارد. برخی از آنها بر حرکت بدن تأثیر می‌گذارند (تیک‌های حرکتی) و برخی دیگر باعث ایجاد صدا (تیک‌های صوتی یا آوایی) می‌شوند.

نمونه‌هایی از تیک‌های عصبی عبارتند از:

  • پلک زدن، چین دادن بینی یا اخم کردن

  • تکان دادن یا ضربه زدن سر

  • کلیک انگشتان

  • لمس کردن افراد یا اشیاء دیگر

  • سرفه کردن، غرغر کردن یا بو کشیدن

  • تکرار یک صدا یا عبارت - در تعداد کمی از موارد، ممکن است این صدا یا عبارت رکیک یا توهین آمیز باشد.

تیک‌های عصبی می‌توانند به طور تصادفی رخ دهند و ممکن است به دلیل عواملی مانند استرس، اضطراب، خستگی، هیجان یا شادی باشند. اگر در مورد آنها صحبت شود یا روی آنها تمرکز شود، بدتر می‌شوند. 

این عوامل اغلب توسط یک احساس ناخوشایند در بدن شروع می‌شوند و توسط تیک عصبی از آرام می‌شوند. 

چه زمانی به پزشک عمومی مراجعه کنید

تیک‌های عصبی جدی نیستند و به مغز آسیب نمی‌رسانند.

اگر تیک‌ها خفیف باشند و مشکلی ایجاد نکنند، همیشه لازم نیست به پزشک عمومی مراجعه کنید. گاهی اوقات آنها به همان سرعتی که ظاهر می‌شوند ناپدید می‌شوند.

به پزشک عمومی مراجعه کنید اگر در مورد تیک‌های عصبی خود یا فرزندتان نگران هستید، به حمایت یا مشاوره نیاز دارید یا تیک های عصبی برای شما این مشکلات را به وجود می‌آورند:

  • خیلی مرتب اتفاق می‌افتند، یا بیشتر یا شدیدتر می‌شوند

  • باعث ایجاد مشکلات عاطفی یا اجتماعی، مانند خجالت، قلدری یا انزوای اجتماعی شده‌اند 

  • باعث ایجاد درد یا ناراحتی (برخی تیک های عصبی می‌توانند باعث شوند که شخص به طور تصادفی به خودش صدمه بزند) شده‌اند

  • در فعالیت‌های روزانه، مدرسه یا کار شما تداخل ایجاد کرده‌اند 

  • با احساس افسردگی یا خودآزاری یا عصبانیت همراه هستند

پزشک عمومی باید بتواند تیک عصبی را از علائم آن تشخیص دهد و در صورت امکان، آن را ببیند. ضبط یک ویدیوی کوتاه می‌تواند مفید باشد، اما مراقب باشید که در حین فیلمبرداری توجه زیادی به تیک جلب نکنید زیرا این می‌تواند آن را بدتر کند.

درمان‌های تیک عصبی

اگر تیک خفیف باشد و هیچ مشکل دیگری ایجاد نکند، همیشه نیازی به درمان نیست. برای اکثر افراد، نکات خودیاری مانند اجتناب از استرس یا خستگی بسیار مفید است.

اگر تیک عصبی شدیدتر باشد و فعالیت‌های روزمره را تحت تأثیر قرار دهد، ممکن است درمان‌هایی توصیه شود که هدفشان کاهش تعداد دفعات بروز تیک‌های عصبی‌ باشد.

درمان‌های اصلی تیک عصبی عبارتند از:

  • درمان معکوس عادت - هدف این است که به شما یا فرزندتان کمک کند حرکات عمدی را یاد بگیرید که با تیک‌های عصبی «رقابت» می‌کند، بنابراین تیک عصبی نمی‌تواند همزمان اتفاق بیفتد.

  • مداخله رفتاری جامع برای تیک‌های عصبی ( CBiT ) - مجموعه‌ای از تکنیک‌های رفتاری برای کمک به یادگیری مهارت‌های کاهش تیک‌های عصبی

  • مواجهه با پیشگیری از پاسخ (ERP) - هدف این است که به شما یا فرزندتان کمک کند تا به احساسات ناخوشایندی که اغلب درست قبل از تیک عصبی احساس می‌شود عادت کنید، که می‌تواند جلوی بروز تیک عصبی را بگیرد.

همچنین داروهایی وجود دارند که می‌توانند به کاهش تیک عصبی کمک کنند. اینها ممکن است در کنار درمان‌های روان‌شناختی یا پس از تلاش ناموفق این درمان‌ها استفاده شوند.

درباره نحوه درمان تیک های عصبی بیشتر بخوانید.

تیک‌های عصبی چقدر طول می‌کشند؟

در بیشتر موارد، تیک‌های عصبی با گذشت زمان بهبود می‌یابند یا به طور کامل متوقف می‌شوند.

گاهی اوقات ممکن است فقط چند ماه طول بکشد، اما اغلب طی چندین سال ظاهر و ناپدید می‌شوند.

آنها معمولاً از حدود ۸ سالگی تا نوجوانی شدیدتر هستند و معمولاً بعد از بلوغ شروع به بهبود می‌کنند.

علل بروز تیک عصبی

دقیقا مشخص نیست که چه چیزی باعث ایجاد تیک عصبی می‌شود. تصور می‌شود که آنها به دلیل تغییرات در بخش‌هایی از مغز هستند که حرکت را کنترل می‌کنند.

به نظر می رسد تیک ها در خانواده ها وجود داشته باشد و در بسیاری از موارد احتمالاً علت ژنتیکی دارد. آنها همچنین اغلب در کنار سایر شرایط رخ می‌دهند، از جمله:

تیک‌های عصبی‌ گاهی اوقات می‌توانند با مصرف مواد مخدر مانند کوکائین یا آمفتامین‌ها ایجاد شوند و گاهی اوقات به دلیل بیماری‌های جدی‌تری مانند فلج مغزی یا بیماری هانتینگتون ایجاد می‌شوند.

بعدی

bottom of page