Tourettes syndrome
سندرم تورت
سندرم تورِت وضعیتی است که باعث میشود فرد صداها و حرکات غیرارادی بنام تیک داشته باشد.
به طور خلاصه |
|
این سندرم معمولاً در دوران کودکی شروع میشود، اما تیکها و سایر علائم معمولاً پس از چندین سال بهبود مییابند و گاهی اوقات به طور کامل برطرف میشوند.
هیچ درمانی برای سندرم تورت وجود ندارد، اما درمان میتواند به مدیریت علائم کمک کند.
افراد مبتلا به سندرم تورت ممکن است همچنین دچار اختلال وسواس فکری اجباری (OCD)، اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) یا مشکلات یادگیری نیز باشند.
علائم سندرم تورِت
تیکها مهمترین علامت سندرم تورت هستند. آنها معمولا در دوران کودکی بین سنین ۲ تا ۱۴ سالگی (به طور متوسط ۶ سالگی) ظاهر میشوند.
افراد مبتلا به سندرم تورت ترکیبی از تیکهای فیزیکی و صوتی را دارند.
نمونههایی از تیکهای حرکتی عبارتند از:
چشمک زدن
چرخاندن چشم
شکلک در آوردن
بالا انداختن شانه
تکان دادن سر یا اندامها
پریدن
چرخیدن
لمس اشیاء و افراد دیگر
نمونههایی از تیک های صوتی عبارتند از:
خرخر کردن
صاف کردن گلو
سوت زدن
سرفه کردن
کلیک کردن زبان
صداهای حیوانات در آوردن
گفتن کلمات و عبارات تصادفی
تکرار یک صدا، کلمه یا عبارت
فحش دادن
فحش دادن نادر است و فقط حدود ۱ نفر از ۱۰ نفر مبتلا به سندرم تورت را تحت تاثیر قرار میدهد.
تیکها معمولاً برای سلامت کلی فرد مضر نیستند، اما تیکهای فیزیکی مانند تکان دادن سر میتوانند دردناک باشند.
تیکها در برخی روزها میتوانند بدتر از روزهای دیگر باشند.
آنها ممکن است در این مواقع بدتر شوند:
افراد مبتلا به سندرم تورت ممکن است مشکلات خلقی و رفتاری داشته باشند، از جمله:
افسردگی یا اضطراب
کودکان مبتلا به سندرم تورت همچنین ممکن است به دلیل اینکه تیکهایشان آنها را متمایز میکند، در معرض خطر قلدری قرار گیرند.
احساسات پیشدرآمد
بیشتر افراد مبتلا به سندرم تورت، پیش از بروز تیک، حس نیاز شدیدی را تجربه میکنند که با احساسی شبیه به نیاز به خاراندن یا عطسه کردن مقایسه میشود.
این احساسات به عنوان احساسات پیشدرآمد شناخته میشوند. احساسات پیشدرآمد تنها پس از انجام تیک، تسکین پیدا میکنند.
برخی از نمونههای احساسات پیشدرآمد عبارتند از:
احساس سوزش در چشمها قبل از پلک زدن
خشکی یا سوزش گلو قبل از خرخر کردن
خارش مفصل یا عضله قبل از تکان دادن
کنترل تیکها
برخی از افراد میتوانند تیکهای خود را برای مدت کوتاهی در موقعیتهای اجتماعی خاص، مانند کلاس درس، کنترل کنند. این کار نیازمند تمرکز است، اما با تمرین آسانتر میشود.
کنترل تیکها میتواند خستهکننده باشد. فردی که یک روز سعی در کنترل تیکهای خود داشته است، ممکن است پس از بازگشت از مدرسه به خانه، ناگهان رها شدن تیکها را تجربه کند.
تیکها ممکن است در فعالیتهایی که نیاز به تمرکز زیادی دارند، مانند خواندن یک کتاب جالب یا ورزش کردن، کمتر به چشم بیایند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
با پزشک عمومی تماس بگیرید اگر: |
|
بسیاری از کودکان به مدت چند ماه دچار تیک میشوند و سپس خود به خود برطرف میشود، بنابراین تیک داشتن الزاماً به معنای ابتلا فرزند شما به سندرم تورت نیست.
تشخیص سندرم تورت
هیچ آزمایش خاصی برای سندرم تورِت وجود ندارد. آزمایشها و اسکنهایی مانند ام آر آی ممکن است برای رد سایر شرایط استفاده شوند.
اگر برای حداقل یک سال چند تیک داشته باشید، ممکن است به سندرم تورت مبتلا تشخیص داده شوید.
دریافت یک تشخیص قطعی می تواند به شما و دیگران کمک کند تا وضعیت خود را بهتر درک کنید و به نوع مناسب درمان و حمایت دسترسی پیدا کنید.
برای تشخیص، پزشک عمومی ممکن است شما را به متخصصان مختلف، مانند متخصص مغز و اعصاب ارجاع دهد.
درمان سندرم تورِت
درمان خاصی برای این سندرم وجود ندارد و اکثر کودکان مبتلا به تیک نیازی به درمان برای آن ندارند.
با این حال، برای کمک به کنترل تیکها، گاهی اوقات درمان ممکن است توصیه شود.
درمان معمولاً میتواند شامل موارد زیر باشد:
رفتار درمانی
دارو
رفتار درمانی
رفتار درمانی معمولاً توسط یک روانشناس یا یک درمانگر آموزش دیده خاص ارائه میشود.
دو نوع رفتار درمانی برای کاهش تیکها وجود دارد:
آموزش معکوس کردن عادت - این روش شامل شناسایی احساساتی است که باعث تیک میشوند. مرحله بعدی یافتن راهی جایگزین و کمتر قابل توجه برای رهایی از نیاز به تیک زدن است.
مواجه سازی با پیشگیری از پاسخ (ERP) - این روش به شما آموزش میدهد تا میل خود به تیک زدن را بهتر کنترل کنید. از تکنیکهایی برای بازسازی تمایل به تیک زدن استفاده میشود تا به شما آموزش داده شود که این احساس را بدون انجام تیک تحمل کنید تا زمانی که میل از بین برود.
دارو
تیکهای برخی افراد با داروها بهبود مییابد، اما این معمولا تنها در صورتی توصیه میشود که تیکها شدیدتر باشند یا فعالیتهای روزانه را تحت تأثیر قرار دهند.
داروهای سندرم تورت میتوانند عوارض جانبی داشته باشند و برای همه موثر نخواهند بود.
علل سندرم تورِت
علت سندرم تورِت ناشناخته است. تصور میشود با بخشی از مغز مرتبط باشد که به تنظیم حرکات بدن کمک میکند.
به دلایل نامعلومی، احتمال اب تلا به سندرم تورت در پسران بیشتر از دختران است.