درمان - سرطان پروستات
درمان سرطان پروستات به شرایط فردی شما بستگی دارد. برای بسیاری از افراد مبتلا به سرطان پروستات، هیچ درمانی ضروری نخواهد بود.
در مواقعی که درمان ضروری است، هدف٬ درمان قطعی یا کنترل بیماری است تا زندگی روزمره را تا حد امکان کمتر تحت تأثیر قرار دهد و امید به زندگی را کوتاه نکند.
گاهی اوقات، اگر سرطان قبلاً گسترش یافته باشد، هدف درمان قطعی آن نیست، بلکه طولانی کردن عمر و به تعویق انداختن علائم است.
تیم مراقبت از سرطان شما
افراد مبتلا به سرطان باید تحت نظر یک تیم چند تخصصی تحت مراقبت قرار گیرند. این تیمی از متخصصان است که برای ارائه بهترین مراقبت و درم ان با هم همکاری می‌کنند.
این تیم اغلب متشکل از جراحان متخصص سرطان، انکولوژیست‌ها (متخصصان رادیوتراپی و شیمی درمانی)، رادیولوژیست‌ها، پاتولوژیست‌ها، رادیوگرافی‌ها و پرستاران متخصص می‌باشند.
اعضای دیگر ممکن است شامل فیزیوتراپیست ها، متخصصان تغذیه و کاردرمانگران باشند. شما همچنین ممکن است به پشتیبانی روانشناسی بالینی نیاز داشته باشید.
وقتی تصمیم می‌گیرید چه درمانی برای شما بهتر است، پزشکان شما موارد زیر را در نظر می‌گیرند:
نوع و اندازه سرطان
درجه آن چیست
سلامت عمومی شما
اینکه آیا سرطان به سایر نقاط بدن شما سرایت کرده است یا خیر
گروه‌های خطر سرطان پروستات
سرطان پروستات را می‌توان در یکی از ۵ گروه ریسک در گروه پیش آگهی کمبریج (CPG) طبقه بندی کرد.
پزشکان برای تعیین اینکه سرطان پروستات در کدام گروه CPG قرار دارد، به گروه گرید (همچنین به نام امتیاز گلیسون)، سطح آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) و مرحله تومور نگاه می‌کنند.
گروه ریسک سرطان به تعیین اینکه کدام نوع درمان‌ها ضروری است کمک می‌کند.
در صورت تشخیص سرطان پروستات در مراحل اولیه، به طور کلی شانس زنده ماندن خوب است.
پایش انتظار یا پایش فعال
پایش انتظار (Watchful waiting) و پایش فعال (Active surveillance) رویکردهای متفاوتی برای نظارت بر سرطان و شروع درمان فقط در صورت مشاهده علائم بدتر شدن یا ایجاد عوارض هستند.
پایش انتظار
پایش انتظار اغلب برای مردان مسن که بعید است سرطان بر طول عمر طبیعی آنها تأثیر بگذارد، توصیه می‌شود.
اگر سرطان در مراحل اولیه باشد و علائمی ایجاد نکند، ممکن است تصمیم بگیرید درمان را به تعویق بیندازید و منتظر بمانید تا ببینید آیا علائمی از پیشرفت سرطان ایجاد می‌شود یا خیر.
همچنین در صورتی که سلامت عمومی شما به گونه ای باشد که قادر به دریافت هیچ نوع درمانی نباشید، ممکن است پایش انتظار توصیه شود.
پایش فعال
هدف پایش فعال جلوگیری از درمان غیر ضروری سرطان‌های بی خطر و در عین حال ارائه درمان به موقع برای افرادی است که به آن نیاز دارند.
پایش فعال شامل انجام منظم آزمایش PSA، اسکن ام آر آی و گاهی اوقات بیوپسی است تا هر گونه علائم پیشرفت در اسرع وقت شناسایی شود.
اگر این آزمایش‌ها نشان دهند که سرطان در حال تغییر یا پیشرفت است، می‌توانید در مورد درمان‌های بعدی تصمیم بگیرید.
برداشتن غده پروستات با جراحی (رادیکال پروستاتکتومی)
رادیکال پروستاتکتومی برداشتن غده پروستات با جراحی است. این درمان گزینه‌ای برای درمان سرطان پروستاتی است که به خارج از پروستات گسترش نیافته یا خیلی دور گسترش نیافته است.
این جراحی مانند هر عمل دیگری خطرات بالقوه‌ای مانند بی اختیاری ادراری و اختلال نعوظ دارد.
در موارد بسیار نادر، مشکلاتی که بعد از عمل جراحی ایجاد می‌شوند می توانند کشنده باشند.
این احتمال وجود دارد که سرطان پروستات پس از درمان دوباره بازگردد. پزشک شما باید بتواند بر اساس مواردی مانند سطح PSA و مرحله سرطان شما، خطر بازگشت سرطان را پس از درمان توضیح دهد.
مطالعات نشان داده‌اند که رادیوتراپی بعد از جراحی برداشتن پروستات ممکن است شانس درمان را افزایش دهد، اگرچه تحقیقات در مورد زمان استفاده از آن بعد از جراحی همچنان ادامه دارد.
پس از رادیکال پروستاتکتومی، دیگر در حین رابطه جنسی انزال نخواهید داشت. این به این معنی است که نمی‌توانید از طریق رابطه جنسی بچه‌دار شوی.
ممکن است بخواهید از پزشک خود در مورد ذخیره نمونه اسپرم قبل از عمل سوال کنید تا بعداً برای لقاح آزمایشگاهی (IVF) استفاده شود.
رادیوتراپی
رادیوتراپی شامل استفاده از پرتو برای از بین بردن سلول‌های سرطانی است.
این درمان گزینه‌ای برای درمان سرطان پروستاتی است که به خارج از پروستات گسترش نیافته یا خیلی دور گسترش نیافته است.
رادیوتراپی همچنین می‌تواند برای کند کردن روند پیشرفت سرطان پروستات که گسترش یافته و باعث ایجاد علائم می‌شود، استفاده شود.
شما معمولا رادیوتراپی را به صورت سرپایی در بیمارستانی نزدیک خود انجام خواهید داد. این کار در جلسات کوتاه به مدت ۵ روز در هفته، معمولاً به مدت ۴ تا ۸ هفته انجام می‌شود.
رادیوتراپی با عوارض جانبی همراه است.
ممکن است قبل از انجام رادیوتراپی برای افزایش احتمال موفقیت درمان، هورمون درمانی دریافت کنید.
هورمون درمانی همچنین ممکن است بعد از رادیوتراپی برای کاهش احتمال بازگشت سلول‌های سرطانی توصیه شود.
اثرات کوتاه مدت رادیوتراپی (پرتودرمانی) می تواند شامل موارد زیر باشد:
ناراحتی در اطراف مقعد و باسن
ریزش موهای ناحیه تناسلی
خستگی
التهاب پوشش مثانه، که می‌تواند باعث درد هنگام ادرار کردن و نیاز به دفع بیشتر ادرار شود (سیستیت)
عوارض جانبی طولانی مدت رادیوتراپی می‌تواند شامل اختلال نعوظ (ناتوانی جنسی) باشد.
همچنین احتمال کمی وجود دارد که رادیوتراپی نسبت به سایر درمان‌ها باعث مشکلات متوسط تا شدید در ناحیه پشت، مانند اسهال، خونریزی و ناراحتی شود.
این احتمال وجود دارد که سرطان پروستات پس از درمان دوباره بازگردد. پزشک شما باید بتواند بر اساس مواردی مانند سطح PSA و مرحله سرطان شما، خطر بازگشت سرطان را پس از درمان توضیح دهد.
برخی از بیمارستان‌ها در حال حاضر در صورت عدم موفقیت رادیوتراپی، درمان‌های جدید کم تهاجمی را ارائه می‌دهند، گاهی اوقات به عنوان بخشی از یک کارآزمایی بالینی.
این درمان‌های جدید براکی تراپی، امواج متمرکز با شدت بالا (HIFU) و سرما درمانی (cryotherapy) نامیده می‌شوند.
این درمان ها عوارض جانبی کمتری دارند، اما پیامدهای طولانی مدت آن هنوز مشخص نیست. خطر عوارض ناشی از جراحی در افرادی که قبلا رادیوتراپی داشته‌اند، بیشتر است.
اگر این درمان ها مناسب نباشند، معمولاً از دارو برای کنترل سرطان استفاده می‌شود.
براکی تراپی
براکی تراپی نوعی رادیوتراپی است که در آن دوز تشعشع داخل غده پروستات داده می‌شود. این روش همچنین به عنوان رادیوتراپی داخلی یا میان بافتی شناخته می‌شود.
پرتو می‌تواند با استفاده از تعدادی دانه رادیواکتیو ریز که به صورت جراحی در تومور کاشته می‌شوند، منتقل شود. این روش براکی تراپی با دوز پایین نامیده می‌شود.
پرتو همچنین می‌تواند از طریق سوزن‌های نازک و توخالی که داخل پروستات قرار می‌گیرند، منتقل شود. این روش براکی تراپی با دوز بالا نامیده می‌شود.
ایده پشت این روش، رساندن دوز بالایی از پرتو به پروستات در عین حال به حداقل رساندن آسیب به سایر بافت‌ها است.
اما خطر مشکلات ادراری در مقایسه با رادیوتراپی خارجی بیشتر است، اگرچه خطر اختلال عملکرد جنسی مشابه است. خطر مشکلات روده‌ای کمی پایین تر است.
هورمون درمانی
هورمون درمانی اغلب همراه با رادیوتراپی استفاده می‌شود. به عنوان مثال ، ممکن است قبل از انجام رادیوتراپی برای افزایش احتمال موفقیت درمان، هورمون درمانی دریافت کنید.
همچنین ممکن است بعد از رادیوتراپی برای کاهش احتمال بازگشت سلول‌های سرطانی توصیه شود.
هورمون درمانی به تنهایی سرطان پروستات را درمان نمی‌کند. این می‌تواند برای کند کردن پیشرفت سرطان پروستات پیشرفته و کاهش علائم استفاده شود.
هورمون‌ها رشد سلول‌ها در پروستات را کنترل می‌کنند. به طور خاص، سرطان پروستات برای رشد به هورمون تستوسترون نیاز دارد.
هدف از هورمون درمانی، مسدود کردن اثرات تستوسترون است، چه با توقف تولید آن و چه با جلوگیری از توانایی بدن در استفاده از تستوسترون.
هورمون درمانی را می توان به صورت زیر انجام داد:
آمپول‌هایی برای جلوگیری از تولید تستوسترون در بدن
قرص برای مسدود کردن اثرات یا کاهش تولید تستوسترون
ترکیبی از هر دو
عوارض جانبی اصلی درمان با هورمون ناشی از تأثیر آنها بر تستوسترون است. این عوارض معمولا با قطع درمان برطرف می‌شوند.
این عوارض جانبی شامل کاهش میل جنسی و اختلال نعوظ (این عارضه در آمپول‌ها شایع تر از قرص‌ها است) می‌باشد.
سایر عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:
گُر گرفتگی
تعریق
افزایش وزن
تورم و حساسیت پستان‌ها
جایگزینی برای هورمون درمانی، برداشتن بیضه ها (ارکیدکتومی) به صورت جراحی است. این روش سرطان پروستات را بطور قطعی درمان نمی‌کند، اما با حذف تستوسترون، رشد سرطان و علائم آن را کنترل می‌کند.
تراشیدن پروستات از طریق مجرای ادرار (TURP)
عمل برداشتن پروستات از طریق مجرای ادرار (TURP) می‌تواند به کاهش فشار از لوله‌ای که ادرار را از مثانه به خارج از آلت تناسلی (مجرای ادرار) می‌برد، کمک کند. این عمل علائم مشکل‌ساز در ادرار را درمان می‌کند.
این روش سرطان را درمان نمی‌کند.
در طی این عمل، یک سیم فلزی نازک با حلقه‌ای در انتها وارد مجرای ادرار شما می‌شود و قطعاتی از پروستات برداشته می‌شود.
این عمل تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی نخاعی (اپیدورال) انجام می‌شود.
درباره تراشیدن پروستات از طریق مجرای ادرار (TURP) بیشتر بدانید
امواج متمرکز با شدت بالا (HIFU)
امواج متمرکز با شدت بالا (HIFU) گاهی اوقات برای درمان سرطان پروستات موضعی که به خارج از پروستات گسترش نیافته است، استفاده می‌شود.
یک کاوشگر سونوگرافی که در مقعد (رکتوم) قرار داده شده است، امواج صوتی با فرکانس بالا را از طریق دیواره رکتوم آزاد می‌کند.
این امواج صوتی با گرم کردن سلول‌های سرطانی در غده پروستات و بالا بدن دمای آنها٬ این سلول‌ها را از بین می‌برند.
خطر عوارض جانبی ناشی از HIFU به طور کلی از سایر درمان‌ها کمتر است.
اما عوارض احتمالی می‌تواند شامل اختلال نعوظ یا بی اختیاری ادرار باشد. مشکلات بی اختیاری مدفوع نادر است.
ایجاد فیستول (اتصال غیرطبیعی) بین سیستم ادراری و راست روده نیز نادر است.
این به این دلیل است که درمان تنها ناحیه سرطانی را هدف قرار می دهد و کل پروستات را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد.
اما درمان HIFU هنوز در حال انجام آزمایشات بالینی برای سرطان پروستات است.
این روش به طور گسترده در دسترس نیست و اثربخشی طولانی مدت آن هنوز به طور قطعی ثابت نشده است.
سرما درمانی
سرما درمانی (کرایوتراپی) روشی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی با انجماد آنهاست. گاهی اوقات برای درمان سرطان پروستات موضعی که فراتر از غده پروستات گسترش نیافته استفاده می‌شود.
سوزن‌های بسیار ریزی به نام کرایونیدل از طریق رکتوم وارد غده پروستات می‌شوند. این سوزن‌ها غده پروستات را منجمد کرده و سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند، اما برخی از سلول‌های سالم نیز از بین می‌روند.
هدف از این روش، از بین بردن سلول‌های سرطانی در عین حال وارد کردن کمترین آسیب ممکن به سلول‌های سالم است.
عوارض جانبی کرایوتراپی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
اختلال در نعوظ
بی اختیاری ادراری
به ندرت اتفاق می افتد که کرایوتراپی باعث ایجاد فیستول یا مشکلاتی در مسیر مقعد شود. ایجاد فیستول یا مشکلاتی در مسیر مقعد در اثر سرما درمانی نادر است.
سرما درمانی برای سرطان پروستات هنوز در حال گذراندن کارآزمایی‌های بالینی است. در برخی موارد، پزشکان می توانند درمان سرما درمانی را خارج از کارآزمایی‌های بالینی انجام دهند.
این درمان هنوز به طور گسترده در دسترس نیست و اثربخشی طولانی مدت آن هنوز به طور قطعی ثابت نشده است.
درمان سرطان پروستات پیشرفته
اگر سرطان به مرحله پیشرفته رسیده باشد، دیگر امکان درمان قطعی آن وجود ندارد. اما ممکن است کُند کردن روند پیشرفت آن، طولانی کردن عمر و کاهش علائم، امکان پذیر باشد.
گزینه‌های درمانی عبارتند از:
رادیوتراپی
هورمون درمانی
شیمی درمانی
اگر سرطان به استخوان های شما سرایت کرده باشد، ممکن است از داروهایی به نام بیس فسفونات استفاده شود. بیس فسفونات به کاهش درد استخوان و پوکی استخوان کمک می‌کند.
شیمی درمانی
شیمی درمانی اغلب برای درمان سرطان پروستاتی که به سایر نقاط بدن سرایت کرده است (سرطان پروستات متاستاتیک) استفاده می‌شود.
شیمی درمانی با تداخل در روند تکثیر سلول‌های سرطانی آنها را از بین می‌برد. این روش سرطان پروستات را درمان نمی‌کند اما می‌تواند آن را تحت کنترل نگه دارد تا به شما کمک کند زندگی طولانی تری داشته باشید.
همچنین هدف آن کاهش علائم مانند درد است تا زندگی روزمره کمتر تحت تاثیر قرار گیرد.
عوارض جانبی اصلی شیمی درمانی ناشی از تأثیر آن بر سلول‌های سالم، مانند سلول‌های ایمنی است.
این عوارض شامل موارد زیر است:
عفونت‌ها
خستگی
ریزش مو
آفت دهان
بی اشتهایی
احساس تهوع
استفراغ
بسیاری از این عوارض جانبی را می‌توان با سایر داروهایی که پزشک شما تجویز می‌کند، پیشگیری یا کنترل کرد.
استروئیدها
قرص‌های استروئیدی زمانی استفاده می‌شوند که هورمون درمانی دیگر جواب نمی‌دهد زیرا سرطان در برابر آن مقاوم است. این سرطان پروستات مقاوم به اخته (CRPC) نامیده می‌شود.
از استروئیدها می‌توان برای کوچک کردن تومور و توقف رشد آن استفاده کرد. موثرترین درمان استروئیدی دگزامتازون است.
سایر درمان‌های پزشکی
اگر سایر انواع هورمون درمانی و شیمی درمانی با شکست مواجه شوند، یا در کنار انواع دیگر هورمون درمانی، تعدادی داروی جدید وجود دارد که می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.
اینها شامل انواع جدیدی از هورمون درمانی مانند آبیراترون، آپالوتامید، دارولوتامید و انزالوتامید است. این داروها با جلوگیری از تولید تستوسترون در بدن یا مسدود کردن اثر تستوسترون روی سلول‌های سرطانی پروستات عمل می‌کنند. این می‌تواند به تاخیر در گسترش سرطان پروستات کمک کند.
تیم پزشکی شما می‌تواند به شما بگوید که آیا این موارد برای شما مناسب و در دسترس هستند یا خیر.
تصمیم‌گیری برای رد کردن درمان
ممکن است تصمیم بگیرید که درمان سرطان پروستات را رد کنید، به خصوص اگر در سنی هستید که احساس می‌کنید درمان سرطان بعید است به طور قابل توجهی طول عمر شما را افزایش دهد.
تصمیم به طور کامل بر عهده شماست و تیم مراقبتی شما به آن احترام خواهند گذاشت.
زندگی با
بعدی
آزمایش پی اِس اِی
قبلی