Macular hole
سوراخ ماکولا
سوراخ ماکولا شکاف کوچکی است که در مرکز شبکیه، در ناحیه‌ای به نام ماکولا باز می‌شود.
شبکیه یک لایه حساس به نور در پشت چشم است. در مرکز ماکولا قرار دارد. ماکولا قسمتی است که مسئول دید مرکزی و جزئیات دقیق مورد نیاز برای کارهایی مانند خواندن است.
در مراحل اولیه، سوراخ ماکولا میتواند باعث تاری دید و دید کج شود. خطوط صاف ممکن است موج دار یا خمیده به نظر برسند و ممکن است در خواندن حروف چاپی کوچک مشکل داشته باشید
پس از مدتی، ممکن است یک لکه سیاه کوچک در مرکز بینایی خود مشاهده کنید. هیچ دردی احساس نخواهید کرد و این وضعیت منجر به از دست دادن کامل بینایی نمی‌شود.
معمولاً برای ترمیم سوراخ به جراحی نیاز است. این عمل اغلب موفقیت آمیز است، اما باید از عوارض احتمالی درمان آگاه باشید. بینایی شما هرگز به طور کامل به حالت عادی باز نمی‌گردد، اما با جراحی معمولاً بهبود می‌یابد.
چرا این اتفاق می‌افتد؟
مشخص نیست چرا سوراخهای ماکولا ایجاد می‌شوند. اکثریت قریب به اتفاق موارد هیچ دلیل واضحی ندارند. آنها اغلب افراد ۶۰ تا ۸۰ ساله را مبتلا می‌کنند و در زنان شایع تر از مردان هستند.
یکی از عوامل خطر احتمالی٬ وضعیتی به نام کشش ویترو ماکولار است. با افزایش سن، ژله زجاجیه وسط چشم شروع به جدا شدن از شبکیه و ماکولا در پشت چشم می‌کند. اگر مقداری از ژله زجاجیه باقی بماند، میتواند منجر به سوراخ ماکولا شود.
موارد معدودی از سوراخهای ماکولا ممکن است با این موارد مرتبط باشند:
جداشدگی شبکیه - زمانی که شبکیه شروع به جدا شدن از رگ‌های خونی می‌کند که اکسیژن و مواد مغذی را برای آن تامین می‌کنند.
آسیب شدید به چشم
باید چکار کنم؟
اگر تاری دید یا دید کج دارید، یا نقطه سیاهی در مرکز میدان دیدتان وجود دارد، در اسرع وقت به پزشک عمومی یا اپتومتریست خود مراجعه کنید. احتمالا شما را به یک متخصص بیماری های چشم (افتالمولوژیست) ارجاع دهند.
اگر سوراخ ماکولا دارید و به دنبال کمک نباشید، به احتمال زیاد دید مرکزی شما به تدریج بدتر می‌شود.
درمان نسبتاً زودهنگام (در عرض چند ماه) ممکن است نتیجه بهتری از نظر بهبود بینایی داشته باشد.
گاهی اوقات سوراخ ممکن است خودش به صورت خود به خود بسته شده و به بهبود یابد، بنابراین ممکن است چشم پزشک شما بخواهد قبل از توصیه درمان، آن را تحت نظر داشته باشد.
درمان چیست و چقدر موفقیت آمیز است؟
جراحی ویترکتومی
سوراخ ماکولا اغلب با استفاده از عملی به نام ویترکتومی قابل ترمیم است.
این عمل در بستن سوراخ در حدود ۹ نفر از ۱۰ نفری که کمتر از ۶ ماه دچار این سوراخ شده‌اند، موفقیت آمیز است. اگر سوراخ یک سال یا بیشتر وجود داشته باشد، میزان موفقیت کمتر خواهد بود
حتی اگر جراحی سوراخ را نبندد، بینایی شما معمولاً حداقل ثابت می‌شود و ممکن است متوجه شوید که اعوجاج دید کمتری دارید.
در تعداد کمی از بیماران، سوراخ با وجود جراحی بسته نمی‌شود و بینایی مرکزی میتواند همچنان بدتر شود. با این حال، جراحی دوم همچنان میتواند در بستن سوراخ موفقیت آمیز باشد.
آمپول اکریپلاسمین
اگر سوراخ ماکولا به دلیل کشش ویترو ماکولار ایجاد شود، ممکن است بتوان آن را با تزریق اکریپلاسمین به چشم درمان کرد. این تزریق به ژل زجاجیه داخل چشم شما کمک می‌کند تا از پشت چشم جدا شود و سوراخ ماکولا بسته شود.
تزریق چند ثانیه طول می‌کشد و به شما بی‌حسی موضعی، به صورت قطره چشمی یا آمپول داده می‌شود، بنابراین هیچ دردی احساس نخواهید کرد. همچنین برای گشاد شدن مردمک، به شما قطرههای چشمی داده می‌شود تا چشم پزشک بتواند پشت چشم شما را ببیند.
تزریق اکریپلاسمین معمولاً فقط در مراحل اولیه در دسترس است (وقتی که سوراخ ماکولا کمتر از ۴۰۰ میکرومتر عرض دارد) اما باعث علائم شدید می‌شود.
اکریپلاسمین میتواند عوارض جانبی خفیفی ایجاد کند که معمولاً برطرف می‌شوند، مانند:
ناراحتی موقت، قرمزی، خشکی یا خارش
تورم چشم یا پلک
حساسیت به نور
فلاش زدن نورها
تاری دید، دید کج
کاهش دید یا نقاط کور
تعداد کمی از افراد ممکن است عوارض جانبی شدیدتری داشته باشند، مانند از دست دادن قابل توجه بینایی، بزرگ شدن سوراخ ماکولا یا جدا شدن شبکیه. معمولاً برای اصلاح بزرگ شدن سوراخ ماکولا یا جداشدگی شبکیه به جراحی نیاز است.
اگر این علائم را دارید فوراً کمک بگیرید:
کاهش شدید یا دید کج
درد شدید چشم
دوبینی، سردرد یا احساس تهوع و استفراغ
ممکن است بلافاصله پس از تزریق، بینایی شما تار شود. تا زمانی که به حالت عادی برنگردد، نباید رانندگی کنید یا از هیچ ابزار یا ماشینی استفاده کنید.
اگر تزریق اکریپلاسمین نتواند سوراخ ماکولا را ببندد، ممکن است جراحی ویترکتومی برای بستن سوراخ ماکولا و بهبود بینایی پیشنهاد شود.
جراحی ویترکتومی شامل چه مواردی است؟
جراحی سوراخ ماکولا نوعی از جراحی سوراخ کلید (لاپاروسکوپی) است که زیر میکروسکوپ انجام می‌شود.
برش‌های کوچکی در سفیدی چشم ایجاد می‌شود و ابزارهای بسیار ظریفی وارد می‌شوند.
ابتدا ژله زجاجیه برداشته می‌شود (ویترکتومی) و سپس یک لایه بسیار ظریف (غشاء محدود کننده داخلی) با دقت از سطح شبکیه اطراف سوراخ جدا می‌شود تا نیروهایی که سوراخ را باز نگه می‌دارند آزاد کند.
سپس چشم با یک حباب گاز موقت پر می‌شود که سوراخ را روی پشت چشم فشار می‌دهد تا به بسته شدن آن کمک کند.
تا زمانی که حباب گاز وجود دارد، دید را مسدود می‌کند، اما به توجه به نوع گاز مورد استفاده، به تدریج در طی ۶ تا ۸ هفته ناپدید می‌شود.
جراحی سوراخ ماکولا معمولاً حدود یک ساعت طول می‌کشد و میتواند در حالی که بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام شود.
اکثر بیماران بی‌حسی موضعی را انتخاب می‌کنند که شامل تزریق بی حس کننده در اطراف چشم است، بنابراین در حین عمل هیچ دردی احساس نمی‌شود.
بعد از عمل چه انتظاری می‌توانم داشته باشم؟
کاهش موقت دید
با قرار گرفتن گاز در جای خود، دید چشم شما بسیار ضعیف خواهد بود - کمی شبیه این است که چشمتان را زیر آب باز کنید.
ممکن است تعادل شما تحت تاثیر قرار گیرد و در قضاوت فواصل دچار مشکل شوید، بنابراین مراقب پله‌ها و جدول‌ها باشید. ممکن است در انجام فعالیت‌هایی مانند ریختن مایعات یا برداشتن اجسام مشکل داشته باشید.
در ۷ تا ۱۰ روز پس از عمل، حباب گاز به آرامی شروع به کوچک شدن می‌کند. با این حال، فضایی که توسط گاز اشغال شده بود با مایع طبیعی ساخته شده توسط چشم شما پر می‌شود و باید بینایی شما شروع به بهبود کند.
به طور کلی ۶ تا ۸ هفته طول می‌کشد تا گاز جذب شود و بینایی بهبود یابد.
درد یا ناراحتی خفیف
ممکن است بعد از عمل چشم شما کمی درد داشته باشد و به احتمال زیاد حساس شود.
فوراً با چشم پزشک خود تماس بگیرید یا در هر زمان به نزدیکترین بخش مراقبت‌های فوری چشم خود مراجعه کنید اگر:
درد شدیدی دارید
بینایی شما نسبت به روز بعد از جراحی بدتر شود
پانسمان محافظ
هنگامی که از خواب بیدار می‌شوید، چشم شما با یک محافظ پلاستیکی محافظ پوشانده می‌شود. پد و محافظ را می‌توان روز بعد از عمل برداشت.
رفتن به خانه
ممکن است در همان روز بتوانید به خانه بروید، اما اکثر بیماران باید یک شب در بیمارستان بستری شوند.
اگر بیهوشی عمومی داشته‌اید، تا زمانی که یک فرد بزرگسال مسئول برای کمک به شما برای رفتن به خانه وجود نداشته باشد، نمی‌توانید بیمارستان را ترک کنید.
دارو
معمولا بعد از جراحی برای شما ۲ یا ۳ نوع قطره چشم تجویز می‌شود:
آنتی بیوتیک
استروئید
دارویی برای کنترل فشار چشم
حدود ۲ هفته پس از عمل دوباره در کلینیک ویزیت خواهید شد و اگر مشکلی وجود نداشته باشد، قطره‌ها در طی هفته‌های بعد کاهش می‌یابد.
مراقبت از چشم در خانه
در چند هفته اول پس از بازگشت به خانه، ممکن است لازم باشد از این کارها را انجام ندهید:
مالیدن چشم - ممکن است از شما خواسته شود که از چشم بند استفاده کنید
شنا - برای جلوگیری از عفونت ناشی از آب
ورزش شدید
استفاده از مواد آرایشی چشم
آیا باید بعد از عمل باید در موقعیت خاصی قرار بگیرم؟
هنگامی که در خانه هستید، ممکن است مجبور شوید چندین ساعت در طول روز سر خود را ثابت و در یک موقعیت خاص نگه دارید.
هدف از دراز کشیدن یا نشستن به گونه‌ای که صورت شما روی زمین باشد، این است که حباب گاز تا حد امکان با سوراخ تماس پیدا کند تا به بسته شدن آن کمک کند.
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد دراز کشیدن در وضعیتی که صورت شما رو به پایین باشد٬ میزان موفقیت جراحی برای سوراخهای بزرگ‌تر را بهبود می‌بخشد، اما ممکن است برای سوراخهای کوچک‌تر نیازی به آن نباشد.
اگر از شما خواسته در وضعیتی قرار بگیرید که صورت شما روی زمین باشد، سر شما باید به گونه ای قرار گیرد که نوک بینی شما به سمت پایین به زمین باشد.
این کار میتواند با نشستن پشت میز یا دراز کشیدن روی شکم روی تخت یا مبل انجام شود. پزشک شما به شما توصیه می‌ند که آیا نیاز به ان جام این کار دارید و در صورت نیاز، برای چه مدت.
اگر قرار دادن در این وضعیت توصیه نشود، ممکن است به شما گفته شود که حداقل به مدت ۲ هفته پس از جراحی از خوابیدن به پشت خودداری کنید.
خوابیدن
ممکن است به شما توصیه شود که بعد از جراحی از خوابیدن به پشت خودداری کنید تا حباب گاز تا حد امکان با سوراخ ماکولا در تماس باشد.
چشم پزشک به شما توصیه می‌کند که آیا باید اینگونه بخوابید و برای چه مدت.
آیا می‌توانم بعد از جراحی سوراخ ماکولا سفر کنم؟
تا زمانی که حباب گاز هنوز در چشم شما است (تا ۱۲ هفته پس از جراحی)، نباید با هواپیما یا به ارتفاعات بالا در خشکی سفر کنید.
اگر این مورد را نادیده بگیرید، حباب ممکن است در ارتفاع زیاد منبسط شود و باعث فشار بسیار بالایی در داخل چشم شما شود. این منجر به درد شدید و از دست دادن دائمی بینایی خواهد شد.
اگر در مدت کوتاهی پس از درمان به عمل دیگری نیاز داشته باشم چه باید کرد؟
اگر در حالی که گاز هنوز در چشم شماست به بیهوشی عمومی نیاز دارید، بسیار مهم است که به متخصص بیهوشی اطلاع دهید تا بتواند از برخی از عوامل بیهوشی که میتواند باعث انبساط حباب شود اجتناب کند.
آیا می توانم بعد از عمل رانندگی کنم؟
احتمالاً تا ۶ تا ۸ هفته پس از عمل در حالی که حباب گاز هنوز در چشم شما وجود دارد نمی‌توانید رانندگی کنید. اگر مطمئن نیستید با متخصص خود صحبت کنید.
متوجه کوچک شدن حباب خواهید شد و متوجه خواهید شد که چه زمانی به طور کامل از بین رفته است.
چه مدت به مرخصی کار نیاز دارم؟
اکثر افراد به مرخصی نیاز خواهند داشت، اگرچه تا حدودی به نوع کاری که انجام می‌دهید و سرعت بهبودی بستگی دارد. این مورد را با جراح خود در میان بگذارید.
عوارض احتمالی جراحی سوراخ ماکولا چیست؟
احتمالاً عوارض مضر ناشی از عمل جراحی سوراخ ماکولا را تجربه نخواهید کرد.
با این حال، باید از عوارض احتمالی زیر آگاه باشید.
سوراخ ممکن است بسته نشود، اما این معمولاً بینایی شما را بدتر نمی‌کند و معمولاً امکان تکرار جراحی وجود دارد.
پس از جراحی به احتمال قریب به یقین آب مروارید خواهید داشت. اگر قبلاً عمل آب مروارید انجام نداده‌اید، این عارضه معمولاً در عرض یک سال پس از عمل شما اتفاق می‌افتد. این بدان معناست که عدسی طبیعی چشم شما کدر شده است. اگر در حال حاضر آب مروارید دارید، ممکن است همزمان با ترمیم سوراخ برداشته شود.
جداشدگی شبکیه زمانی است که شبکیه از پشت چشم جدا می‌شود. جدا شدگی شبکیه در حدود ۶ درصد از افرادی که جراحی سوراخ ماکولا انجام می‌دهند، اتفاق می‌افتد. این به طور بالقوه میتواند باعث نابینایی شود، اما معمولاً در عمل جراحی دیگری قابل ترمیم است.
خونریزی بسیار نادر اتفاق می افتد، اما خونریزی شدید داخل چشم میتواند منجر به نابینایی شود.
عفونت نیز بسیار نادر است و در حدود ۱ نفر از ۱۰۰۰ بیمار رخ می‌دهد. عفونت نیاز به درمان بیشتری دارد و میتواند منجر به نابینایی شود.
افزایش فشار داخل چشم در روزهای بعد از جراحی سوراخ ماکولا، به دلیل گسترش حباب گاز، کاملاً رایج است.
در اکثر موارد، این فشار کوتاه مدت است و با قطرههای اضافی چشم یا قرص‌هایی برای کاهش فشار، برای محافظت از چشم در برابر آسیب کنترل می‌شود.
اگر فشار زیاد شدید یا طولانی باشد، ممکن است در نتیجه به عصب بینایی آسیب وارد شود.
میزان موفقیت جراحی سوراخ ماکولا چقدر است؟
مهم‌ترین عامل در پیش بینی بسته شدن سوراخ در اثر جراحی، مدت زمانی است که سوراخ وجود داشته است.
اگر کمتر از ۶ ماه است که دچار سوراخ شده‌اید، احتمال موفقیت عمل شما حدود ۹۰ درصد است - ۹ مورد از ۱۰ عمل جراحی به طور موفقیت آمیز سوراخ را می‌بندند.
اگر از ایجاد سوراخ ماکولا یک سال یا بیشتر گذشته باشد، میزان موفقیت کمتر خواهد بود.
اکثر افراد پس از بهبودی از عمل، بهبودی در بینایی را تجربه می‌کنند. در حداقل حالت، عمل جراحی معمولاً از بدتر شدن بینایی شما جلوگیری می‌کند.
پزشک شما با جزئیات بیشتری در مورد نتایجی که می‌توانید از جراحی انتظار داشته باشید صحبت خواهد کرد.
حتی اگر جراحی به طور موفقیت آمیزی دید مرکزی شما را اصلاح نکند، حفره ماکولا به هیچ وجه بر دید محیطی شما تأثیر نمی‌گذارد، بنابراین هرگز به دلیل این عارضه به طور کامل نابینا نمی‌شوید.
آیا ممکن است در چشم دیگرم سوراخ ماکولا ایجاد شود؟
جراح شما پس از معاینه دقیق چشم دیگر، باید بتواند خطر ابتلا به سوراخ ماکولا را در این چشم به شما بگوید.
در برخی افراد این بسیار بعید است، در برخی دیگر ۱۰ درصد احتمال ایجاد سوراخ ماکولا در چشم دیگر وجود دارد.
بسیار مهم است که هرگونه تغییر در بینایی چشم سالم خود را بررسی کنید و فوراً به متخصص چشم، پزشک عمومی یا بینایی‌شناس خود گزارش دهید.
سوراخ ماکولا چه تفاوتی با دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD) دارد؟
سوراخ ماکولا با دژنراسیون ماکولا یکسان نیست، اگرچه هر دو ناحیه یکسانی از چشم را تحت تاثیر قرار می‌دهند و گاهی اوقات هر دو می‌توانند در یک چشم وجود داشته باشند.
دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD) آسیب به ماکولا است که منجر به از دست دادن تدریجی دید مرکزی می‌شود. مشخص نیست که چه چیزی باعث آن می‌شود، اما افزایش سن، سیگار کشیدن و سابقه خانوادگی این عارضه باعث افزایش خطر ابتلا به این عارضه می‌شود.