مرحله سرطان - سرطان
مرحله سرطان
روشی برای توصیف اندازه و میزان گسترش سرطان است. هنگامی که پزشکان برای اولین بار سرطان را تشخیص می‌دهند، آزمایشاتی را انجام می‌دهند تا:
بررسی کنند که سرطان چقدر بزرگ است
ببینند آیا به بافت های اطراف سرایت کرده است یا خیر
بررسی کنند که آیا به سایر نقاط بدن گسترش یافته است یا خیر
مرحله بندی سرطان ممکن است گاهی شامل درجه سرطان نیز باشد. این درجه، میزان شباهت سلول سرطانی به یک سلول طبیعی را توصیف می‌کند.
چرا مرحله‌بندی مهم است؟
مرحله بندی مهم است زیرا به تیم درمان شما کمک می کند تا بدانند به چه درمانی نیاز دارید.
اگر سرطان شما فقط در یک مکان باشد، پزشکان ممکن است یک درمان موضعی را توصیه کنند. این درمان ممکن است جراحی یا رادیوتراپی باشد.
این روش درمانی ممکن است برای خلاص شدن کامل از سرطان کافی باشد. درمان موضعی فقط ناحیه‌ای از بدن را درمان می‌کند.
اما اگر سرطان شما گسترش یافته باشد، ممکن است به درمانی نیاز داشته باشید که در کل بدن گردش کند. این درمان ها درمان‌های سیستمیک نامیده می‌شوند و عبارتند از:
هورمون درمانی
داروهای سرطان هدفمند
ایمونوتراپی
گسترش سرطان در غدد لنفاوی
گاهی اوقات پزشکان مطمئن نیستند که سرطان به قسمت دیگری از بدن سرایت کرده باشد یا خیر. بنابراین آنها به دنبال سلول‌های سرطانی در غدد لنفاوی نزدیک سرطان می‌‌گردند.
وجود سلول‌های سرطانی در این غدد نشانه‌ای از شروع گسترش سرطان است. این اغلب به عنوان داشتن غدد لنفاوی مثبت شناخته می‌شود.
این بدان معنی است که سلول‌ها از سرطان اولیه جدا شده و در غدد لنفاوی گیر کرده‌اند. اما همیشه نمی‌توان گفت که آیا آنها به جای دیگری رفته اند یا خیر.
درمان کمکی (ادجوانت)
درمان کمکی به معنای داشتن درمان علاوه بر درمان اصلی برای سرطان اولیه است. اگر در غدد لنفاوی سلول‌های سرطانی داشته باشید، پزشکان درمان کمکی را پیشنهاد می‌کنند. نمونه‌ای از آن انجام شیمی درمانی پس از جراحی است.
هدف از درمان کمکی، از بین بردن سلول‌های سرطانی است که از تومور اولیه جدا شده‌اند.
انواع سیستم‌های مرحله بندی
دو نوع اصلی سیستم مرحله بندی برای سرطان وجود دارد. اینها عبارتند از : سیستم TNM و سیستم اعداد.
این سیستم‌ها به این معنی هستند که:
پزشکان یک زبان مشترک برای توصیف اندازه و گسترش سرطان‌ها دارند.
پزشکان می‌توانند نتایج درمان را بین مطالعات تحقیقاتی مقایسه کنند.
بیمارستان‌ها و کلینیک‌های مختلف دستورالعمل‌های درمانی استاندارد دارند.
برخی از سرطان‌های خون یا سرطان‌های سیستم لنفاوی سیستم مرحله بندی خاص خود را دارند.
سیستم مرحله بندی TNM
سیستم مرحله بندی TNM مخفف تومور (Tumor)، گره (Node) و متاستاز (Metastasis) است.
حرف T اندازه تومور را توصیف می‌کند
حرف N وجود سلول های سرطانی در غدد لنفاوی را توصیف می‌کند.
حرف M گسترش سرطان به قسمت دیگری از بدن را توصیف می‌کند.
این سیستم از حروف و اعداد برای توصیف سرطان استفاده می کند.
حرف T به اندازه تومور و میزان گسترش آن به بافت‌های اطراف اشاره دارد. این می‌تواند ۱، ۲، ۳ یا ۴ باشد که ۱ کوچک و ۴ بزرگ است.
حرف N به این اشاره دارد که آیا سرطان به غدد لنفاوی گسترش یافته است یا خیر. می‌تواند بین 0 تا 3 باشد. 0 به این معنی است که هیچ کدام از غدد لنفاوی حاوی سلول‌های سرطانی نیستند. و 3 به این معنی است که تعداد زیادی غدد لنفاوی حاوی سلول‌های سرطانی وجود دارد.
حرف M به این اشاره دارد که آیا سرطان به قسمت دیگری از بدن گسترش یافته است یا خیر. می‌تواند 0 یا 1 باشد. M0 به این معنی است که سرطان گسترش نیافته است و M1 یعنی سرطان گسترش یافته است.
بنابراین، برای مثال، سرطان کوچکی که به غدد لنفاوی گسترش یافته است، اما به هیچ جای دیگر بدن گسترش نیافته است، ممکن است T2 N1 M0 باشد. یا سرطان پیشرفته‌تری که گسترش یافته ممکن است T4 N3 M1 باشد.
گاهی اوقات پزشکان برای تقسیم بیشتر دسته‌ها از حروف a، b یا c استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، سرطان ریه مرحله M1a سرطانی است که به ریه دیگر سرایت کرده است. سرطان ریه مرحله M1b به یک قسمت دیگر از بدن سرایت کرده است. سرطان ریه مرحله M1c به بیش از یک قسمت از بدن سرایت کرده است.
گاهی اوقات حرف p قبل از حروف TNM استفاده می‌شود. مثلا pT4. این مخفف مرحله پاتولوژیک است. این بدان معناست که پزشکان مرحله‌بندی را بر اساس بررسی سلول‌های سرطانی در آزمایشگاه پس از جراحی برای برداشتن سرطان انجام داده‌اند.
گاهی اوقات از حرف c قبل از حروف TNM استفاده می‌شود. به عنوان مثال، cT2. این مخفف مرحله بالینی (clinical stage) است. یعنی مرحله بندی بر اساس آنچه پزشک قبل از جراحی در مورد سرطان می‌داند، انجام می‌شود. پزشکان ممکن است نتایج آزمایشات شما را بررسی کنند و از اطلاعات معاینه شما استفاده کنند.
سیستم‌های مرحله بندی عددی
سیستم های مرحله بندی عددی از سیستم TNM برای تقسیم سرطان ها به مراحل استفاده می کنند. اکثر سرطان ها دارای 4 مرحله هستند که از 1 تا 4 شماره گذاری شده اند. پزشکان اغلب مرحله را با اعداد رومی می‌نویسند. بنابراین ممکن است مرحله 4 را به صورت مرحله IV بنویسند.
در اینجا خلاصه ای کوتاه از معنای مراحل برای اکثر انواع سرطان آمده است:
مرحله ۱ معمولا به این معنی است که سرطان کوچک است و در اندامی که در آن شروع شده است، محدود شده است.
مرحله ۲ معمولا به این معنی است که تومور بزرگتر از مرحله ۱ است اما سرطان به بافت‌های اطراف شروع به سرایت نکرده است. گاهی اوقات مرحله ۲ به این معنی است که سلول‌های سرطانی به غدد لنفاوی نزدیک تومور گسترش یافته‌اند. این به نوع خاص سرطان بستگی دارد.
مرحله ۳ معمولا به این معنی است که سرطان بزرگتر است. ممکن است به بافت‌های اطراف شروع به سرایت کرده باشد و سلول‌های سرطانی در غدد لنفاوی نزدیک وجود داشته باشد.
مرحله 4 به این معنی است که سرطان از جایی که شروع شده به اندام دیگری از بدن سرایت کرده است. به عنوان مثال به کبد یا ریه. این سرطان ثانویه یا متاستاتیک نیز نامیده می شود.
گاهی اوقات پزشکان برای تقسیم بیشتر دسته‌های اعداد از حروف A، B یا C استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، سرطان دهانه رحم مرحله 3B.
کارسینوم درجا (Carcinoma in situ)
سرطان درجا گاهی سرطان مرحله 0 یا «نئوپلاسم درجا» نامیده می‌شود. یعنی گروهی از سلول‌های غیرطبیعی در ناحیه ای از بدن وجود دارد. این سلول‌ها ممکن است در آینده به سرطان تبدیل شوند. تغییرات در سلول‌ها دیسپلازی نامیده می‌شود. تعداد سلول‌های غیر طبیعی برای تشکیل تومور بسیار کم است.
برخی از پزشکان یا محققان این تغییرات سلولی را «تغییرات پیش سرطانی» یا «سرطان غیر تهاجمی» می‌نامند. اما بسیاری از موارد کارسینوم درجا هرگز به سرطان تبدیل نمی‌شوند. بنابراین برخی از پزشکان احساس میکن ند که این اصطلاحات نادرست هستند و از آنها استفاده نمی‌کنند.
از آنجایی که این نواحی سلول‌های غیرطبیعی هنوز خیلی کوچک هستند، معمولاً یافت نمی‌شوند مگر اینکه در جایی باشند که به راحتی قابل مشاهده باشند، به عنوان مثال در پوست.
یک کارسینوم درجا در یک اندام داخلی معمولا برای اسکن بسیار کوچک است. اما آزمایشاتی که در برنامه‌های غربالگری سرطان استفاده می‌شود، می‌تواند کارسینوم درجا را در پستان یا دهانه رحم (سرویکس) تشخیص دهد.
درجه سرطان
بعدی
علائم و نشانه‌ها
قبلی