درمان - سرطان پستان در زنان
جراحی معمولاً درمان اصلی سرطان پستان در زنان و افرادی است که پستان دارند.
درمانهای اصلی سرطان پستان عبارتند از:
عمل جراحی
هورمون درمانی
درمان هدفمند
ممکن است یکی از این درمانها یا ترکیب از آنها را داشته باشید. نوع یا ترکیب درمانهایی که شما دریافت میکنید به نحوه تشخیص سرطان و مرحله آن بستگی دارد.
سرطان پستانی که در غربالگری تشخیص داده میشود ممکن است در مرحله اولیه باشد، اما سرطان پستانی که با علائم تشخیص داده میشود ممکن است در مرحله پیشرفته تری باشد و نیاز به درمان متفاوتی داشته باشد.
تیم درمان شما٬ مناسبترین درمان را با شما درمیان میگذارد.
انتخاب درمان مناسب برای شما
هنگام تصمیم گیری در مورد اینکه کدام درمان برای شما بهتر است، پزشکان موارد زیر را در نظر می گیرند:
مرحله و درجه سرطان (چقدر بزرگ است و چقدر گسترش یافته است)
سلامت عمومی ش ما
آیا شما یائسگی را تجربه کرده اید
شما باید بتوانید در هر زمان که بخواهید درباره درمان خود با تیم مراقبت خود صحبت کنید و سؤالاتی بپرسید.
مروری بر درمان
جراحی معمولا اولین نوع درمان برای سرطان پستان است. نوع جراحی شما به نوع سرطان پستان شما بستگی دار د.
جراحی معمولاً همراه با شیمی درمانی یا رادیوتراپی یا در برخی موارد هورمون درمانی یا درمانهای هدفمند انجام میشود.
باز هم، درمانی که شما خواهید داشت به نوع سرطان پستان بستگی دارد.
پزشک شما مناسبترین برنامه درمانی را با شما در میان میگذارد. گاهی اوقات شیمی درمانی یا هورمون درمانی اولین درمان خواهد بود.
هدف درمان٬ دستیابی به بهبودی است، جایی که سرطان کوچک یا ناپدید میشود و شما می توانید از کیفیت زندگی خوبی برخوردار باشید.
سرطان پستان ثانویه
اکثر سرطانهای پستان در مراحل اولیه کشف میشوند.
درصد کمی از زنان پس از اینکه سرطان پستان به سایر نقاط بدن سرایت کرده است (متاستاز) متوجه میشوند که به سرطان پستان مبتلا هستند و برای برخی از زنان، سرطان پستان ممکن است پس از درمان اولیه برگردد.
در این موارد، نوع درمان شما ممکن است متفاوت باشد. سرطان ثانویه که سرطان «پیشرفته» یا «متاستاتیک» نیز نامیده میشود، قابل درمان نیست.
عمل جراحی
دو نوع اصلی جراحی سرطان پستان وجود دارد:
جراحی حفظ پستان، که در آن توده سرطانی (تومور) برداشته میشود
ماستکتومی، که در آن تمام پستان برداشته میشود
در بسیاری از موارد، میتوان پس از ماستکتومی، جراحی بازسازی انجام داد تا پستان را بازسازی کرد.
مطالعات نشان دادهاند که جراحی حفظ پستان و به دنبال آن رادیوتراپی به اندازه ماستکتومی کامل در درمان سرطان پستان در مراحل اولیه موفقیتآمیز است.
جراحی حفظ پستان
جراحی حفظ پستان از لامپکتومی یا برداشتن موضعی گسترده، که در آن تومور و کمی بافت اطراف پستان برداشته میشود، تا ماستکتومی جزئی یا کوادرانکتومی، که در آن تا یک چهارم پستان برداشته میشود، متغیر است.
اگر جراحی حفظ پستان انجام دهید، مقدار بافتی که از پستان برداشته میشود به موارد زیر بستگی دارد:
نوع سرطانی که دارید
اندازه تومور و محل آن در پستان شما
مقدار بافت اطراف که باید برداشته شود
اندازه پستانهای شما
جراح شما همیشه ناحیهای از بافت سالم پستان را در اطراف تومور برمیدارد که از نظر وجود سرطان بررسی خواهد شد.
اگر سرطانی در بافت سالم وجود نداشته باشد، احتمال بازگشت سرطان کمتر است.
اگر سلولهای سرطانی در بافت اطراف یافت شوند، ممکن است نیاز به برداشتن بافت بیشتری از پستان شما باشد.
پس از انجام جراحی حفظ پستان، معمولاً برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقیمانده رادیوتراپی به شما پیشنهاد میشود.
ماستکتومی
ماستکتومی برداشتن تمام بافت پستان از جمله نوک پستان است.
اگر هیچ نشانه واضحی از سرایت سرطان به غدد لنفاوی شما وجود ندارد، ممکن است ماستکتومی انجام دهید. در جراحی ماستکتومی پستان شما برداشته شده و غدد لنفاوی نگهبان بیوپسی (نمونه برداری) میشوند.
اگر سرطان به غدد لنفاوی شما گسترش یافته باشد، احتمالاً به برداشتن (پاکسازی) گسترده غدد لنفاوی از ناحیه زیر بغل نیاز خواهید داشت.
بازسازی
بازسازی پستان یک عمل جراحی برای ایجاد یک شکل جدید پستان است که تا حد امکان شبیه پستان دیگر شما باشد.
بازسازی را میتوان همزمان با ماستکتومی (بازسازی فوری) و یا بعدا (بازسازی تاخیری) انجام داد.
این کار را می توان با گذاشتن ایمپلنت پستان یا با استفاده از بافتی از قسمت دیگری از بدن برای ایجاد یک پستان جدید انجام داد.
جراحی غدد لنفاوی
برای اینکه بفهمید آیا سرطان گسترش یافته است، ممکن است عملی به نام بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان انجام شود.
غدد لنفاوی نگهبان٬ اولین غدد لنفاوی هستند که سلولهای سرطانی در صورت گسترش به آنها میرسند. آنها بخشی از غدد لنفاوی زیر بغل شما هستند.
موقعیت غدد لنفاوی نگهبان متفاوت است. آنها با استفاده از ترکیبی از رادیوایزوتوپ و رنگ آبی یا مایع مغناطیسی شناسایی میشوند.
غدد لنفاوی نگهبان در آزمایشگاه بررسی میشوند تا مشخص شود آیا سلولهای سرطانی وجود دارد یا خیر. این نشانگر خوبی از گسترش سرطان است.
اگر سلولهای سرطانی در غدد نگهبان وجود داشته باشد، ممکن است برای برداشتن غدد لنفاوی بیشتر از زیر بغل به جراحی بیشتری نیاز داشته باشید.
رادیوتراپی (پرتودرمانی)
رادیوتراپی برای از بین بردن سلولهای سرطانی از دوزهای کنترل شده پرتو استفاده می کند. این روش معمولاً بعد از جراحی و شیمی درمانی برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقی مانده انجام میشود.
اگر به رادیوتراپی نیاز دارید، درمان شما حدود یک ماه پس از جراحی یا شیمی درمانی برای بهبودی بدن شروع میشود.
احتمالاً ۳ تا ۵ روز در هفته، به مدت ۳ تا ۵ هفته، جلسات رادیوتراپی خواهید داشت. هر جلسه چند دقیقه طول خواهد کشید.
انواع رادیوتراپی (پرتودرمانی)
نوع رادیوتراپی که شما انجام میدهید بستگی به نوع سرطان پستان و نوع جراحی شما دارد. ممکن است برخی از زنان اصلاً نیازی به رادیوتراپی نداشته باشند.
انواع رادیوتراپی عبارتند از:
رادیوتراپی پستان - پس از جراحی حفظ پستان، رادیوتراپی به کل بافت باقیمانده پستان اعمال میشود
رادیوتراپی دیواره قفسه پستان - پس از ماستکتومی، پرتودرمانی روی دیواره قفسه پستان اعمال میشود
تقویت پستان - ممکن است به برخی از زنان در ناحیهای که سرطان برداشته شده است، پرتودرمانی با دوز بالا پیشنهاد شود. با این حال، این ممکن است ظاهر پستان شما را تحت تاثیر قرار دهد، به خصوص اگر پستانهای بزرگی دارید. گاهی اوقات میتواند عوارض جانبی دیگری از جمله سخت شدن بافت پستان (فیبروز) داشته باشد.
رادیوتراپی به غدد لنفاوی - که در آن رادیوتراپی در زیر بغل و ناحیه اطراف آن انجام میشود تا سرطانی که ممکن است در غدد لنفاوی باشد، از بین برود.
عوارض جانبی رادیوتراپی
عوارض جانبی رادیوتراپی عبارتند از:
تحریک و تیرگی پوست سینه که ممکن است منجر به زخم شدن، قرمزی و پوسته ریزی پوست شود.
خستگی شدید
تجمع مایع اضافی در بازو که ناشی از گرفتگی غدد لنفاوی زیر بغل (ادم لنفاوی) است.
شیمی درمانی
شیمی درمانی شامل استفاده از داروهای ضد سرطان برای از بین بردن سلولهای سرطانی است.
معمولاً بعد از جراحی برای از بین بردن سلولهای سرطانی که برداشته نشدهاند استفاده میشود. به این روش شیمی درمانی کمکی میگویند.
در برخی موارد، ممکن است قبل از جراحی شیمی درمانی انجام دهید، که اغلب برای کوچک کردن تومورهای بزرگ استفاده میشود. این روش شیمی درمانی نئوادجوانت نامیده میشود.
در شیمی درمانی از چندین داروی مختلف استفاده میشود و اغلب ۲ تا ۳ دارو با هم داده میشوند.
انتخاب دارو و ترکیب آن به نوع سرطان پستان شما و میزان گسترش آن بستگی دارد.
شیمی درمانی معمولاً به صورت سرپایی انجام میشود، یعنی لازم نیست شب را در بیمارستان بگذرانید.
داروها معمولاً از طریق سرم به صورت مستقیم وارد رگ تزریق میشوند.
در برخی موارد، ممکن است قرصهایی برای مصرف در منزل به شما داده شود. ممکن است هر ۲ تا ۴ هفته یکبار جلسات شیمی درمانی داشته باشید و سپس استراحت کنید. به هر دوره درمان، یک چرخه یا سیکل گفته میشود. شما ممکن است تا ۸ چرخه شیمی درمانی داشته باشید.
عوارض جانبی اصلی شیمی درمانی ناشی از تأثیر آن بر سلولهای طبیعی و سالم، مانند سلولهای ایمنی است.
عوارض جانبی شیمی درمانی عبارتند از:
عفونت
از دست دادن اشتها
حالت تهوع
استفراغ
خستگی
ریزش مو
آفت دهان
بسیاری از عوارض جانبی را می توان با داروهایی که پزشک تجویز میکند، پیشگیری یا کنترل کرد.
داروی شیمی درمانی همچنین میتواند تولید استروژن را در بدن شما متوقف کند. استروژن میتواند باعث رشد برخی از سرطانهای پستان شود.
اگر یائسگی را تجربه نکردهاید، ممکن است در حین انجام شیمی درمانی، قاعدگی شما متوقف شود.
پس از پایان دوره شیمی درمانی، تخمدانهای شما باید دوباره شروع به تولید استروژن کنند.
اما همیشه این اتفاق نمیافتد و ممکن است وارد یائسگی زودرس شوید. این در زنان بالای ۴۰ سال که به سن یائسگ ی نزدیکتر هستند، بیشتر اتفاق میافتد.
پزشک با شما درباره تأثیری که درمان بر باروری شما خواهد داشت صحبت خواهد کرد.
شیمی درمانی برای سرطان پستان ثانویه
اگر سرطان پستان شما فراتر از پستان و غدد لنفاوی به سایر قسمتهای بدن شما گسترش یافته باشد، شیمی درمانی٬ سرطان را درمان نمیکند، اما ممکن است تومور را کوچک کند، علائم شما را تسکین دهد و به طولانی شدن عمر شما کمک کند.
درمان هورمونی
برخی از سرطانهای پستان توسط هورمونهای استروژن یا پروژسترون که به طور طبیعی در بدن شما یافت میشوند، تحریک میشوند. این سرطانها به عنوان سرطانهای گیرنده هورمونی مثبت شناخته میشوند.
هورمون درمانی سطح هورمونهای استروژن یا پروژسترون را در بدن شما کاهش میدهد یا اثرات آنها را متوقف میکند.
نوع هورمون درمانی شما به مرحله و درجه سرطان، حساسیت به هورمون، سن شما، تجربه یائسگی و نوع دیگری از درمان بستگی دارد.
بعد از جراحی و شیمیدرمانی٬ احتمالاً هورمون درمانی نیز خواهید داشت، اما گاهی اوقات قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور و راحتتر برداشتن آن تجویز میشود.
اگر سلامت عمومی شما مانع از انجام جراحی، شیمی درمانی یا پرتودرمانی شود، ممکن است هورمون درمانی به عنوان تنها درمان سرطان پستان مورد استفاده قرار گیرد.
در بیشتر موارد، پس از انجام جراحی به مدت ۵ سال یا بیشتر نیاز به هورمون درمانی دارید.
اگر نوع سرطان پستان شما به هورمونها حساس نباشد، هورمون درمانی تاثیری نخواهد داشت.
تاموکسیفن
تاموکسیفن از اتصال استروژن به سلولهای سرطانی گیرنده استروژن مثبت جلوگیری میکند. هر روز به صورت قرص یا مایع مصرف میشود.
مهارکنندههای آروماتاز
اگر یائسگی را تجربه کردهاید، ممکن است یک مهارکننده آروماتاز به شما پیشنهاد شود.
این نوع دارو آروماتاز را مسدود میکند. آروماتاز مادهای است که بعد از یائسگی به بدن در تولید استروژن کمک میکند. قبل از یائسگی، استروژن توسط تخمدانها ساخته میشود.
ممکن است ۳ مهارکننده آروماتاز تجویز شود. اینها آناستروزول ، اگزمستان و لتروزول هستند. این قرصها یک بار در روز مصرف میشوند.
ابلیشن یا سرکوب تخمدان
در زنانی که هنوز یائسگی را تجربه نکردهاند، استروژن توسط تخمدانها تولید میشود.
ابلیشن یا سرکوب تخمدان باعث توقف کار تخمدانها و تولید استروژن میشود.
ابلیشن را می توان با استفاده از جراحی یا پرتودرمانی انجام داد. این کار تخمدانها را برای همیشه متوقف میکند و به این معنی است که یائسگی را زودتر تجربه خواهید کرد.
سرکوب تخمدان شامل استفاده از دارویی به نام گوسرلین (Goserelin) است.
در حین مصرف این دارو٬ پریودهای شما متوقف میشود، اگرچه پس از اتمام درمان، باید دوباره شروع شوند.
اگر به دوران یائسگی نزدیک میشوید (حدود ۵۰ سالگی)، ممکن است پس از قطع مصرف گوسرلین، دورههای قاعدگی شما دوباره شروع نشود.
گوسرلین به صورت ماهانه تزریق میشود.
درمانهای هدفمند
درمانهای هدفمند داروهایی هستند که نحوه عملکرد سلولها را تغییر میدهند و به جلوگیری از رشد و گسترش سرطان کمک میکنند. همه انواع سرطان پستان را نمیتوان با درمانهای هدفمند درمان کرد
درمان هدفمندی که بیشتر برای درمان سرطان پستان استفاده میشود، تراستوزوماب است.
سایر درمانهای هدفمند عبارتند از آبماسیکلیب و پالبوسیکلیب
این داروها در کنار درمانهای هورمون درمانی مانند فولوسترانت برای درمان انواع خاصی از سرطان پستان استفاده میشوند. اگر سرطان به سایر قسمتهای بدن شما گسترش یافته باشد، ممکن است به شما پیشنهاد شود.
آبماسیکلیب همچنین برای سرطان پستان اولیه در صورتی که احتمال بازگشت آن پس از درمانی مانند جراحی وجود داشته باشد، استفاده میشود.
درمانهای هدفمند به صورت قرص یا آمپول انجام میشود یا از طریق قطره در رگ تزریق میشود.
عوارض جانبی درمانهای هدفمند عبارتند از:
لرزیدن و احساس ناخوشی
اسهال
حالت تهوع و استفراغ
سردرد
سرفه
راشهای پوستی
خطر عفونت
برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان سرطان پستان میتوانند شما را در برابر عفونتها آسیب پذیرتر کنند. در صورت بروز علائم احتمالی عفونت، مانند موارد زیر، باید بلافاصله با تیم مراقبت خود تماس بگیرید:
تب
احساس لرز
احساس ناخوشی ناگهانی٬ حتی اگر دمای بدن شما طبیعی باشد
بیس فسفوناتها
اگر در دوران یائسگی بودهاید، ممکن است بیس فسفوناتها (اسید زولدرونیک یا کلودرونات سدیم) به شما پیشنهاد شود.
تحقیقات اخیر نشان داده است که آنها ممکن است به کاهش خطر گسترش سرطان پستان به استخوانها و سایر نقاط بدن شما کمک کنند.
احتمالاً بیس فسفوناتها همزمان با شیمی درمانی، به طور مستقیم در رگ یا به صورت قرص به شما داده میشود.
در موارد نادر٬ میتوانند باعث مشکلات کلیوی و استئونکروز فک شوند (زمانی که استخوان فک میمیرد).
پزشک مزایا و عوارض جانبی احتمالی را قبل از شروع این درمان توضیح خواهد داد.
حمایت روانی
مقابله با سرطان میتواند چالش بزرگی برای شما و خانواده و دوستانتان باشد. میتواند مشکلات عاطفی و عملی ایجاد کند.
بسیاری از زنان مبتلا به سرطان پستان باید با برداشتن قسمتی یا تمام پستان کنار بیایند که میتواند بسیار ناراحت کننده باشد.
صحبت کردن در مورد احساسات یا سایر مشکلات خود با یک مشاور یا درمانگر آموزش دیده اغلب مفید است.
پزشک بیمارستان، پرستار متخصص یا پزشک عمومی میتواند شما را به یک مشاور ارجاع دهد.
اگر احساس افسردگی میکنید، با پزشک عمومی صحبت کنید. دورهای از داروهای ضد افسردگی ممکن است مفید باشد، یا پزشک عمومی میتواند شما را به مشاور یا روان درمانگر ارجاع دهد.
همچنین صحبت کردن با کسی که همان تجربه شما را داشته است میتواند مفید باشد. بسیاری از خیریههای سرطان پستان خطوط تلفنی و انجمنهای آنلاین دارند و کارکنان نیز میتوانند شما را با زنان دیگری که تحت درمان سرطان قرار گرفتهاند در ارتباط قرار دهند.
درمان های مکمل
درمانهای مکمل، درمانهایی هستند که ممکن است به بهبود سلامت جسمی و عاطفی کمک کنند.
آنها در کنار درمانهای معمولی داده میشوند و عبارتند از:
ماساژ
رایحه درمانی
درمانهای مکمل میتواند به برخی از زنان کمک کند تا با تشخیص و درمان خود کنار بیایند و از برنامه درمانی معمول خود فاصله بگیرند.
بیمارستان یا کلینیک درمانی شما ممکن است بتواند به درمانهای تکمیلی دسترسی داشته باشد یا پیشنهاد دهد که کجا میتوانید آنها را دریافت کنید.
مهم است که با پرستار متخصص سرطان پستان خود در مورد هر نوع درمان مکملی که میخواهید صحبت کنید تا مطمئن شوید که با درمان متعارف شما تداخلی ندارد.