درمان - سرطان روده
درمانهای اصلی سرطان روده
درمانی که برای سرطان روده خواهید داشت به موارد زیر بستگی دارد:
اندازه سرطان
اینکه سرطان در روده بزرگ (کولون) یا راست روده (رکتوم) یا هر دو باشد.
اینکه سرطان به سایر نقاط بدن گسترش یافته باشد یا خیر.
اینکه آیا سرطان تغییرات ژنتیکی خاصی داشته باشد.
سن و سلامت ع مومی شما
ممکن است ترکیبی از درمانها از جمله جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی (پرتو درمانی) و داروهای هدفمند به شما پیشنهاد شود.
تیم درمانی متخصص شما:
درمانها، فواید و عوارض جانبی را توضیح خواهد داد
با همکاری شما٬ مناسبترین برنامه درمانی را برای شما ایجاد خواهد کرد
به شما کمک خواهد کرد تا عوارض جانبی درمان را مدیریت کنید
اگر سوال یا نگرانی دارید، میتوانید با تیم متخصص خود صحبت کنید.
عمل جراحی
برای برداشتن سرطان از روده ممکن است جراحی انجام شود. همچنین ممکن است لازم باشد بخشی یا تمام روده اطراف سرطان برداشته شود.
برای کمک به بهبودی، ممکن است به کولوستومی یا ایلئوستومی نیاز داشته باشید که ممکن است موقت یا دائمی باشد.
تیم درمان تخصصی شما از شما در طول جراحی و بهبودی حمایت خواهند کرد.
جراحی برای سرطان در روده بزرگ (کولون)
اگر سرطان در روده بزرگ (کولون) در مرحله بسیار اولیه باشد، ممکن است برداشتن تنها قطعه کوچکی از پوشش دیواره کولون، به نام برداشت موضعی، امکان پذیر باشد.
اگر سرطان به عضلات اطراف روده بزرگ گسترش یابد، معمولاً لازم است یک بخش کامل از روده بزرگ خود را بردارید که به عنوان کولکتومی شناخته میشود.
سه روش برای انجام کولکتومی وجود دارد:
کولکتومی باز - جراح برش بزرگی در شکم شما ایجاد کرده و قسمتی از روده بزرگ (کولون) شما را برمیدارد.
کولکتومی لاپاراسکوپی (سوراخ کلید) - که در آن جراح تعدادی برش کوچک در شکم شما ایجاد میکند و از ابزارهای ویژه ای که توسط دوربین هدایت میشود برای برداشتن بخشی از روده بزرگ (کولون) استفاده میکند.
جراحی رباتیک - نوعی جراحی لاپاراسکوپی است که در آن ابزارهای جراح، ربات را هدایت می کنند که سرطان را برمیدارد.
در طول جراحی رباتیک، ارتباط مستقیمی بین جراح و بیمار وجود ندارد، به این معنی که ممکن است جراح در همان بیمارستانی نباشد که بیمار بستری است.
جراحی رباتیک در حال حاضر بیشتر در مراکز درمانی تخصصی در برخی از کشورهای پیشرف ته در دسترس است.
در طی جراحی، غدد لنفاوی مجاور نیز برداشته میشوند. انتهای روده را میتوان بعد از جراحی سرطان روده به هم وصل کرد، اما گاهی اوقات این امکان پذیر نیست و به استوما نیاز است.
هر دو نوع کولکتومی باز و لاپاراسکوپی از نظر برداشتن سرطان به یک اندازه موثر شناخته میشوند و خطرات مشابهی از عوارض دارند.
اما کولکتومی لاپاراسکوپی یا رباتیک مزیت زمان بهبودی سریعتر و درد کمتر بعد از عمل را دارد.
کولکتومی لاپاراسکوپی باید در بیشتر بیمارستانهایی که جراحی سرطان روده بزرگ را انجام میدهند، در دسترس باشد، اگرچه همه جراحان این نوع جراحی را انجام نمی دهند.
گزینههای خود را با جراح خود در میان بگذارید تا ببینید آیا می توان از این روش استفاده کرد یا خیر.
جراحی برای سرطان در رکتوم (راست روده)
با توجه به میزان گسترش سرطان، انواع مختلفی از جراحی برای سرطان رکتوم وجود دارد.
برخی از جراحیها از طریق مقعد انجام میشود و نیازی به برش شکم نیست.
برداشتن موضعی (رزکسیون موضعی)
اگر سرطان در رکتوم در مراحل اولیه و بسیار کوچک باشد، جراح شما ممکن است بتواند آن را در یک عمل جراحی به نام برداشت موضعی (ترانس آنال، از طریق مقعد) بردارد.
جراح یک آندوسکوپ را از طریق مقعد شما وارد کرده و سرطان را از دیواره رکتوم (راست روده) خارج میکند.
برداشتن کامل مزانتریک (TME)
در حال حاضر در اکثر موارد برداشت موضعی امکان پذیر نیست. در عوض، نیاز به برداشتن ناحیه بزرگتری از رکتوم است.
این ناحیه شامل حاشیهای از بافت رکتوم عاری از س لولهای سرطانی و همچنین بافت چربی اطراف روده (مزانتر) خواهد بود.
این نوع عمل به عنوان برداشتن کامل مزانتریک (TME) شناخته میشود.
برداشتن مزانتر میتواند به حذف کامل سلولهای سرطانی کمک کند. این کار خطر عود سرطان را در آینده کاهش میدهد.
با توجه به اینکه سرطان در کجای رکتوم شما واقع شده است، یک مورد از ۲ نوع اصلی عمل عمل برداشتن کامل مزانتریک (TME) ممکن است انجام شود.
رزکسیون قدامی (برداشتن قسمت جلویی)
رزکسیون قدامی پایین روشی است که برای درمان مواردی استفاده میشود که سرطان از اسفنکترهایی که کنترل دفع را برعهده دارند، فاصله دارد.
جراح برشی در شکم شما ایجاد کرده و بخشی از رکتوم (راست روده) و همچنین برخی بافتهای اطراف را برمیدارد تا مطمئن شود هر غدد لنفاوی حاوی سلولهای سرطانی نیز برداشته شوند.
سپس جراح روده بزرگ (کولون) را به پایین ترین قسمت رکتوم (راست روده) یا قسمت بالایی کانال مقعد متصل میکند.
گاهی اوقات جراح انتهای روده بزرگ را به یک کیسه داخلی برای جایگزینی رکتوم تبدیل میکند.
احتمالا به یک استومای موقت نیاز داشته باشید تا به قسمت متصل شده روده زمان برای بهبودی بدهید.
این در عمل دوم و کوچکتر بسته خواهد شد.
رزکسیون شکمی-پرینهای (برداشت شکمی-پرینه ای)
رزکسیون شکمی-پرینهای برای درمان سرطان در رکتوم در پایینترین قسمت رکتوم (راست روده) استفاده میشود.
برای کاهش خطر رشد مجدد سرطان در همان ناحیه، معمولاً لازم است کل رکتوم و ماهیچههای اطراف آن برداشته شود.
این عمل شامل برداشتن و بستن مقعد و برداشتن عضلات اسفنکتر آن است، بنابراین پس از عمل هیچ گزینهای جز داشتن استومای دائمی وجود ندارد.
جراحی استوما
در صورتی که قسمتی از روده برداشته شود و روده باقیمانده متصل شود، جراح ممکن است گاهی اوقات تصمیم بگیرد که برای بهبودی محل اتصال، مدفوع شما را از محل اتصال دور کند.
مدفوع به طور موقت با بیرون آوردن قسمتی از روده از طریق دیواره شکم و اتصال آن به پوست منحرف میشود - این استوما نامیده میشود. کیسهای روی استوما برای جمع آوری مدفوع پوشیده میشود.
وقتی استوما از روده کوچک (ایلئوم) ساخته شود، ایلئوستومی نامیده میشود، و وقتی از روده بزرگ (کولون) ساخته شود، کولوستومی نامیده میشود.
متخصصی قبل از جراحی در مورد بهترین محل برای استوما به شما مشاوره میدهد.
ایشان عواملی مانند شکل بدن و سبک زندگی شما را در نظر میگیرد، اگرچه ممکن است در مواردی که جراحی در شرایط اضطراری انجام میشود این امکان پذیر نباشد.
در چند روز اول پس از جراحی، پرستار در مورد مراقبتهای لازم برای نگهداری از استوما و نوع کیسه مناسب توصیههایی ارائه میدهد.
پس از اینکه محل اتصال در روده به طور ایمن بهبود یافت، که ممکن است چند هفته طول بکشد، استوما میتواند در طی جراحی بعدی بسته شود.
به دلایل مختلف، در برخی افراد، اتصال مجدد روده ممکن نیست - یا ممکن است منجر به مشکلات کنترل عملکرد روده شود - و استوما ممکن است دائمی شود.
قبل از جراحی، تیم مراقبتی به شما در مورد اینکه آیا ممکن است نیاز به تشکیل ایلئوستومی یا کولوستومی باشد و احتمال موقتی یا دائمی بودن آن توصیههایی ارائه می دهد.
ممکن است در محل زندگی شما گروههای حمایت از بیماران برای افرادی که به تازگی استوما داشتهاند یا در شرف داشتن استوما هستند وجود داشته باشد.
میتوانید جزئیات بیشتری را از پرستار خود دریافت کنید، یا برای اطلاعات بیشتر به گروهها به صورت آنلاین مراجعه کنید.
عوارض جانبی جراحی
عمل جراحی سرطان روده بزرگ بسیاری از خطرات مشابه سایر جراحیهای بزرگ را به همراه دارد، از جمله:
خونریزی
عفونت
ایجاد لختههای خون؛ معمولا در پاها ( ترومبوز ورید عمقی )
مشکلات قلبی یا تنفسی
تمام جراحیها خطرات خاصی را به همراه دارند که خاص همان عمل جراحی هستند.
یکی از این خطرات این است که ممکن است قسمت متصل شده روده به درستی بهبود نیابد و داخل شکم شما نشتی داشته باشد. این معمولا فقط در چند روز اول پس از عمل خطرناک است.
خطر دیگر برای افرادی است که تحت عمل جراحی سرطان در رکتوم (راست روده) قرار میگیرند. اعصابی که کنترل ادرار و عملکرد جنسی را بر عهده دارند، بسیار نزدیک به رکتوم (راست روده) هستند و گاهی اوقات جراحی برای برداشتن سرطان راست روده میتواند به این اعصاب آسیب برساند.
پس از جراحی سرطان در رکتوم، اکثر افراد نسبت به قبل نیاز دارند برای دفع مدفوع بیشتر به دستشویی بروند، اگرچه این مشکل معمولا طی چند ماه پس از عمل بر طرف میشود.
گاهی اوقات، برخی از افراد - به خصوص مردان - علائم ناراحت کننده دیگری مانند درد در ناحیه لگن و یبوست متناوب با مدفوع کردن مکرر را تجربه میکنند.
مدفوع کردن مکرر میتواند منجر به درد شدید در اطراف کانال مقعد شود.
تا زمانی که روده با از دست دادن بخشی از مجرای خروج (راست روده) سازگار شود، باید در مورد نحوه مقابله با این علائم، پشتیبانی و مشاوره ارائه شود.
شیمی درمانی
شیمی درمانی دارویی است که سلولهای سرطانی را از بین میبرد.
در این موارد ممکن است برای سرطان روده شیمی درمانی داشته باشید:
پس از عمل جراحی برای جلوگیری از بازگشت سرطان
در صورتی که نتوانید جراحی انجام دهید.
اگر سرطان به سایر قسمتهای بدن شما سرایت کرده باشد
شیمی درمانی برای سرطان روده بزرگ معمولا شامل مصرف ترکیبی از داروهایی است که سلولهای سرطانی را از بین می برد.
این داروها را می توان به صورت قرص (شیمی درمانی خوراکی)، از طریق سوزن در بازو (شیمی درمانی داخل وریدی) یا به صورت ترکیبی از هر دو مصرف کرد.
درمان به صورت دوره های ۲ تا ۳ هفتهای بسته به مرحله یا درجه سرطان شما انجام میشود.
یک جلسه شیمی درمانی وریدی میتواند از چند ساعت تا چند روز طول بکشد.
اکثر افرادی که تحت شیمی درمانی خوراکی قرار میگیرند، به مدت ۲ هفته قرص مصرف میکنند و سپس ۱ هفته از درمان استراحت میکنند.
با توجه به میزان پاسخ شما به درمان، یک دوره شیمی درمانی میتواند تا ۶ ماه طول بکشد.
در برخی موارد، میتوان آن را در دوزهای کمتر و در مدت زمان طولانیتری (شیمی درمانی نگهدارنده) تجویز کرد.
عوارض جانبی شیمی درمانی میتواند شامل موارد زیر باشد:
خستگی
احساس تهوع و استفراغ
اسهال
ریزش مو با رژیم های درمانی خاص، اما این معمولا در درمان سرطان روده غیر معمول است
احساس بی حسی، سوزن سوزن شدن یا سوزش در دست ها، پاها و گردن
این عوارض جانبی باید به تدریج پس از اتمام درمان برطرف شوند.
اگر دچار ریزش مو شوید، معمولاً چند ماه طول میکشد تا موهایتان دوباره رشد کند.
شیمی درمانی همچنین میتواند سیستم ایمنی بدن شما را ضعیف کند و شما را در برابر عفونت آسیب پذیرتر کند.
در صورت مشاهده علائم احتمالی عفونت، از جمله تب یا احساس ناگهانی ناخوشی عمومی، در اسرع وقت به تیم مراقبتی یا پزشک عمومی خود اطلاع دهید.
داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی میتوانند باعث آسیب موقت به اسپرم مردان و تخمک زنان شوند.
بنابراین برای زنانی که باردار میشوند یا مردانی که صاحب فرزند میشوند، خطر سلامتی برای جنین وجود دارد.
توصیه میشود در طول درمان با شیمی درمانی و برای مدتی پس از اتمام درمان از یک روش مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده کنید.
رادیوتراپی (پرتودرمانی)
رادیوتراپی (پرتودرمانی) از تشعشع برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. از دستگاهی برای هدایت مستقیم پرتوهای تابش به تومورها استفاده میشود.
شما ممکن است در این موارد برای سرطان روده بزرگ پرتودرمانی انجام دهید:
سرطان در راست روده (رکتوم) شما باشد
سرطان به سایر قسمتهای بدن شما گسترش یافته است
رادیوتراپی قبل از جراحی برای سرطان رکتوم (راست روده) میتواند به ۲ روش انجام شود:
رادیوتراپی خارجی - از یک دستگاه برای تاباندن امواج پر انرژی به رکتوم (راست روده) شما برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میشود.
رادیوتراپی داخلی (براکی تراپی) - لولهای که مقدار کمی تشعشع را آزاد میکند، وارد مقعد شما شده و در کنار سرطان قرار میگیرد تا آن را کوچک کرده و سلولهای سرطانی را از بین ببرد.
رادیوتراپی خارجی معمولا به صورت روزانه، ۵ روز در هفته، با استراحت آخر هفته انجام می شود.
با توجه به اندازه تومور، ممکن است به ۱ تا ۵ هفته درمان نیاز داشته باشید. هر جلسه رادیوتراپی کوتاه است و فقط ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول خواهد کشید.
رادیوتراپی داخلی نیز ممکن است شامل چندین جلسه درمانی باشد. اگر تحت عمل جراحی نیز قرار میگیرید، این عمل معمولا چند هفته پس از اتمام دوره رادیوتراپی انجام می شود.
رادیوتراپی تسکینی معمولا در جلسات روزانه کوتاه، با دوره ای از ۲ تا ۳ روز تا ۱۰ روز انجام میشود.
عوارض کوتاه مدت پرتودرمانی میتواند شامل موارد زیر باشد:
احساس تهوع
خستگی
سوزش و تحریک پوست اطراف راست روده و لگن -
نیاز مکرر به ادرار کردن
احساس سوزش هنگام ادرار کردن
این عوارض جانبی باید پس از اتمام دوره رادیوتراپی برطرف شوند.
در صورتی که عوارض جانبی درمان خیلی آزاردهنده شد، به تیم مراقبتی خود اطلاع دهید.
درمانهای دیگری نیز اغلب برای کمک به مقابله با عوارض جانبی در دسترس هستند.
عوارض جانبی طولانی مدت رادیوتراپی می تواند شامل موارد زیر باشد:
نیاز بیشتر به ادرار و مدفوع کردن
خون در ادرار و مدفوع
اگر میخواهید بچه دار شوید، ممکن است قبل از شروع درمان بتوانید، نمونهای از اسپرم یا تخمک خود را ذخیره کنید تا در آینده بتوان از آنها در درمانهای باروری استفاده کرد.
داروهای هدفمند و ایمونوتراپی
داروهای هدفمند سلولهای سرطانی را از بین میبرند.
ایمونوتراپی زمانی است که از داروها برای کمک به سیستم ایمنی بدن شما برای از بین بردن سرطان استفاده میشود.
گاهی اوقات از داروهای هدفمند یا ایمونوتراپی برای درمان سرطان پیشرفته روده که به سایر قسمتهای بدن گسترش یافته است استفاده میشود.
اگر به شما گفته شود سرطان شما قابل درمان نیست چه اتفاقی میافتد؟
اگر به سرطان روده بزرگ پیشرفته مبتلا شده باشید، درمان آن ممکن است دشوار باشد و درمان قطعی نداشته باشد.
هدف از درمان، کند کردن رشد و گسترش سرطان، کمک به رفع علائم و کمک به طول عمر بیشتر شما خواهد بود.
فهمیدن اینکه سرطان قابل درمان نیست میتواند خبر بسیار سختی باشد.
شما به تیمی از پزشکان و پرستاران به نام تیم کنترل علائم یا تیم مراقبت تسکینی ارجاع خواهید شد.