درمان - آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی)
درمانهای آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) میتواند به کاهش التهاب در مفاصل، تسکین درد، جلوگیری یا کند کردن آسیب مفاصل، کاهش ناتوانی کمک کند و شما را قادر میسازد تا حد ممکن فعال باشید.
اگرچه برای آرتریت روماتوئید درمان قطعی وجود ندارد، اما درمان زودهنگام و حمایت (از جمله دارو، تغییرات سبک زندگی، درمانهای حمایتی و جراحی) میتواند خطر آسیب مفصل را کاهش داده و تأثیر بیماری را محدود کند.
درمان شما معمولاً شامل مراقبت از سوی پزشک عمومی و چندین متخصص مختلف است.
داروهایی برای کمک به جلوگیری از بدتر شدن آرتریت روماتوئید و کاهش خطر مشکلات بیشتر وجود دارد.
این داروها اغلب به ۲ نوع اصلی تقسیم میشوند: داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs) و درمانهای بیولوژیکی.
داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs)
اگر شما مبتلا به آرتریت روماتوئید تشخیص داده شدهاید، معمولاً ترکیبی از قرصهای DMARD به عنوان بخشی از درمان اولیه به شما پیشنهاد میشود.
این داروها علائم بیماری را کاهش میدهند و پیشرفت آن را آهسته میکنند.
این داروها اثرات مواد شیمیایی که هنگام حمله سیستم ایمنی به مفاصل آزاد میشوند را مسدود میکنند. این کار از آسیب بیشتر به استخوانها، تاندونها، رباطها و غضروف جلوگیری میکند.
داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs) که ممکن است مورد استفاده قرار گیرند عبارتند از:
لفلونوماید
هیدروکسی کلروکین
متوترکسات معمولاً اولین دارویی است که برای آرتریت روماتوئید تجویز میشود، اغلب با یک داروی DMARD دیگر و یک دوره کوتاه استروئید (کورتیکواستروئیدها) برای تسکین هر دردی همراه است.
این داروها ممکن است با درمان های بیولوژیکی ترکیب شوند.
عوارض جانبی رایج متوترکسات عبارتند از:
احساس تهوع
از دست دادن اشتها
زخم دهان
اسهال
سردرد
ریزش مو
این دارو همچنین میتواند بر سلول های خونی و کبد شما تاثیر بگذارد، بنابراین برای کنترل این مورد آزمایش خون منظم خواهید داشت.
در موارد نادر، متوترکسات میتواند بر ریهها تأثیر بگذارد، بنابراین ممکن است هنگام شروع مصرف آن رادیوگرافی قفسه سینه و احتمالاً یک تست تنفس انجام دهید. در صورتی که حین مصرف آن دچار تنگی نفس یا سرفه خشک مداوم میشوید، از اینها برای انجام مقایسه قبل و بعد از مصرف دارو استفاده میشود. اما اکثر افراد متوترکسات را به خوبی تحمل میکنند.
ممکن است چند ماه طول بکشد تا اثر DMARD را مشاهده کنید. مهم است که حتی اگر در ابتدا متوجه اثر آن نشدید، مصرف دارو را ادامه دهید.
مهم است که متوترکسات را طبق دستور پزشک مصرف کنید و در صورت بروز هر گونه عارضه جانبی به پزشک خود مراجعه کنید.
ممکن است لازم باشد ۲ یا ۳ نوع DMARD را امتحان کنید تا بتوانید مناسبترین نوع را پیدا کنید.
هنگامی که شما و پزشکتان مناسبترین DMARD را پیدا کردید، به طور معمول باید دارو را به مدت طولانی مصرف کنید.
درمانهای بیولوژیکی
درمانهای بیولوژیکی، مانند آدالیموماب، اتانرسپت و اینفلیکسیماب، شکل جدیدی از درمان برای آرتریت روماتوئید هستند.
آنها معمولاً همراه با متوترکسات یا DMARD دیگری مصرف میشوند و معمولاً فقط در صورتی استفاده میشوند که DMARDها به تنهایی موثر نبوده باشند.
داروهای بیولوژیکی به صورت آمپول تزریق میشوند. این داروها جلوی فعال شدن سیستم ایمنی توسط مواد شیمیایی خاص در خون را میگیرند. با این کار، از حمله سیستم ایمنی به مفاصل جلوگیری میکنند.
عوارض جانبی درمان های بیولوژیکی معمولاً خفیف است اما شامل موارد زیر است:
واکنش های پوستی در محل تزریق
عفونتها
حالت تهوع
تب
سردرد
برخی از افراد ممکن است در معرض خطر ابتلا به مشکلات جدی تری نیز باشند، از جمله فعال شدن مجدد عفونتهایی مانند سل اگر در گذشته به آن مبتلا بودهاند.
مهار کنندههای JAK
مهارکنندههای JAK نوع جدیدی از دارو هستند که برای بزرگسالان مبتلا به آرتریت روماتوئید متوسط تا شدید موجود است.
این داروها به افرادی ارائه میشوند که نمیتوانند DMARD یا داروهای بیولوژیکی مصرف کنند، یا آنها را امتحان کرده اند اما متوجه شده اند که موثر نیستند.
این دارو معمولاً همراه با متوترکسات استفاده میشود.
مهارکنندههای JAK همچنین میتوانند به تنهایی توسط بزرگسالانی که نمیتوانند متوترکسات مصرف کنند، مصرف شوند.
با توجه به محل زندگی شما٬ این دارو ممکن است هنوز برای شما در دسترس نباشد. از پزشک عمومی خود در این مورد بپرسید.
دارویی برای تسکین درد
علاوه بر داروهای مورد استفاده برای کنترل پیشرفت آرتریت روماتوئید، ممکن است نیاز به مصرف داروهای خاصی برای تسکین درد نیز داشته باشید.
داروهای مسکن
در برخی موارد، ممکن است به شما توصیه شود از مسکنهایی مانند استامینوفن یا استامینوفن کدئین ( کوکودامول) برای تسکین درد مرتبط با آرتریت روماتوئید استفاده کنید.
این داروها التهاب مفاصل شما را درمان نمیکنند، اما ممکن است در تسکین درد در برخی افراد مفید باشند.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
علاوه بر یا به جای مسکنهایی مانند استامینوفن، پزشک ممکن است یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) تجویز کند .
این ممکن است یک NSAID سنتی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن یا دیکلوفناک باشد. یا ممکن است پزشک نوعی از آنها به نام مهارکننده COX-2 مانند سلکوکسیب یا اتوریکوکسیب را تجویز کند.
این داروها میتوانند به تسکین درد کمک کنند و در عین حال التهاب مفاصل را نیز کاهش دهند، اگرچه با گذشت زمان از بدتر شدن آرتریت روماتوئید جلوگیری نمیکنند.
پزشک با شما در مورد نوع NSAID که باید مصرف کنید و مزایا و خطرات مرتبط با آن صحبت خواهد کرد.
اگرچه نادر است، اما مصرف این داروها میتواند خطر مشکلات جدی معده، مانند خونریزی داخلی را افزایش دهد.
این به این دلیل است که این داروها میتوانند پوششی را که از معده در برابر آسیب اسیدهای معده محافظت میکند، تجزیه کنند.
اگر برای شما قرصهای NSAID تجویز میشود، اغلب داروی دیگری مانند مهارکننده پمپ پروتون (PPI) به شما داده میشود تا همراه آن مصرف کنید.
مصرف PPI میزان اسید معده را کاهش میدهد که خطر آسیب به پوشش معده را کاهش میدهد.
استروئیدها
استروئیدها داروهای قدرتمندی هستند که میتوانند به کاهش درد، خشکی و التهاب کمک کنند.
آنها را میتوان به صورت زیر ارائه کرد:
قرص (به عنوان مثال، پردنیزولون)
تزریق مستقیم به مفصل دردناک
تزریق به عضله (برای کمک به بسیاری از مفاصل)
آنها معمولاً برای تسکین کوتاه مدت درد استفاده میشوند - به عنوان مثال، در حالی که منتظر اثرگذاری داروهای DMARD هستید یا در طی شعله ور شدن بیماری.
استروئیدها معمولاً فقط برای مدت کوتاهی مصرف میشوند زیرا مصرف طولانی مدت میتواند عوارض جانبی جدی داشته باشد، مانند:
افزایش وزن
کبودی آسان
ضعف عضلانی
نازک شدن پوست
درمانهای حمایتی
پزشک شما همچنین ممکن است شما را به خدمات دیگری ارجاع دهد که ممکن است بتوانند به شما در مورد علائم آرتریت روماتوئید کمک کنند.
فیزیوتراپی
یک فیزیوتراپیست ممکن است به شما در بهبود تناسب اندام و قدرت عضلانی و انعطاف پذیری بیشتر مفاصل کمک کند.
اگر دست یا مچ دست شما آسیب دیده است، میتوانید یک برنامه تمرینی دست متناسب را امتحان کنید. این شامل جلسات حضوری با یک درمانگر آموزش دیده و انجام تمرینات به صورت مستقل در خانه است.
یک فیزیوتراپیست همچنین ممکن است با استفاده از بستههای گرما یا یخ یا تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS) به تسکین درد کمک کند.
دستگاه TENS یک پالس کوچک الکتریکی را به مفصل آسیب دیده اعمال میکند که انتهای عصب را بیحس میکند و میتواند به کاهش درد آرتریت روماتوئید کمک کند.
کار درمانی
اگر آرتریت روماتوئید برای شما مشکلاتی در انجام کارهای روزمره ایجاد میکند، کاردرمانی ممکن است مفید باشد.
یک کاردرمانگر میتواند آموزش و مشاورهای را ارائه دهد که به شما در محافظت از مفاصل، هم در خانه و هم در محل کار کمک کند.
همچنین ممکن است استفاده از تکیه گاه مفاصل مانند آتل یا وسایلی که میتوانند به شما در باز کردن شیشه ها یا باز کردن شیرها کمک کنند، توصیه شود.
پزشک پا
اگر در پاهای خود مشکل دارید، یک متخصص پا (پودیات ریست) ممکن است بتواند به شما کمک کند.
همچنین ممکن است نوعی حمایت برای مفاصل یا کفی برای کفش به شما پیشنهاد شود که میتواند درد را کاهش دهد.
عمل جراحی
گاهی اوقات، با وجود مصرف داروها، ممکن است مفاصل شما همچنان آسیب ببینند. در صورت وقوع این اتفاق، ممکن است برای کمک به بازیابی توانایی استفاده از مفصل خود به جراحی نیاز داشته باشید.
همچنین ممکن است برای کاهش درد یا رفع ناهنجاریها جراحی توصیه شود.
جراحی انگشت، دست و مچ دست
انواع مختلفی از جراحی برای اصلاح مشکلات مفصلی در دست وجود دارد.
برخی از نمونهها عبارتند از:
رهاسازی تونل کارپال (بریدن رباطی در مچ دست برای کاهش فشار روی عصب). درباره سندرم تونل کارپال بیشتر بدانید
رهاسازی تاندونها در انگشتان برای درمان خمیدگی غیرطبیعی
برداشتن بافت ملتهب که مفصل انگشتان را میپوشاند
آرتروسکوپی
این یک روش برای برداشتن بافت ملتهب مفصل است.
در طول آرتروسکوپی، یک لوله نا زک با نور و دوربینی که به آن وصل شده است (آرتروسکوپ) از طریق یک برش کوچک در پوست وارد مفصل میشود تا جراح بتواند مفصل آسیب دیده را ببیند.
ابزارهای ویژهای از طریق بریدگیهای کوچک دیگر در پوست وارد میشوند تا بافت آسیب دیده از بین برود.
برای این نوع جراحی معمولاً لازم نیست یک شب در بیمارستان بمانید، اما مفصل باید چندین روز در خانه استراحت کند.
تعویض مفصل
برخی از افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) برای تعویض بخشی یا تمام مفصل مانند مفصل ران، زانو یا شانه نیاز به جراحی دارند.
این عمل جراحی به عنوان تعویض مفصل یا آرتروپلاستی شناخته میشود.
تعویض این مفاصل یک عمل بزرگ است که شامل چندین روز بستری در بیمارستان و سپس ماهها توانبخشی است.
آخرین مفصلهای مصنوعی عمر مفیدی بین ۱۰ تا ۲۰ سال دارند و ممکن است پس از تعویض مفصل آسیبدیده با مفصل مصنوعی، برخی از عملکردها بازیابی نشوند.
درباره تعویض مفصل زانو و تعویض مفصل ران بیشتر بدانید.
درمانهای مکمل
بسیاری از افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید درمانهای مکمل را امتحان میکنند، مانند:
در بیشتر موارد، شواهد کمی وجود دارد یا هیچ شواهدی وجود ندارد که اینها در بلندمدت موثر باشند، اگرچه برخی از افراد ممکن است از آنها در کوتاه مدت بهرهمند شوند.
مکملهای غذای ی و تغییرات غذایی
شواهد محکمی وجود ندارد که نشان دهد تغییرات خاص در رژیم غذایی بتواند آرتریت روماتوئید را بهبود بخشد، اگرچه برخی از افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید احساس میکنند که علائم آنها پس از خوردن غذاهای خاصی بدتر میشود.
اگر فکر می کنید این مورد برای شما صدق میکند، ممکن است مفید باشد چند هفته از مصرف غذاهای مشکل ساز اجتناب کنید تا ببینید آیا علائم شما بهبود مییابد یا خیر.
اما مهم است که اطمینان حاصل کنید رژیم غذایی کلی شما همچنان سالم و متعادل است. رژیم غذایی به سبک مدیترانهای که بر پایه سبزیجات، میوهها، حبوبات، آجیل، لوبیا، غلات، حبوبات، ماهی و چربی های غیر اشباع مانند روغن زیتون است، توصیه میشود.
همچنین شواهد کمی برای حمایت از مصرف مکملها در آرتریت روماتوئید وجود دارد، اگرچه برخی از آنها میتوانند در پیشگیری از عوارض جانبی داروهایی که ممکن است مصرف کنید مفید باشند.
به عنوان مثال، مکملهای کلسیم و ویتامین D در صورت مصرف استروئیدها ممکن است به پیشگیری از پوکی استخوان کمک کنند و مکملهای فولیک اسید ممکن است به جلوگیری از برخی از عوارض جانبی متوترکسات کمک کنند.