تشخیص - ناباروری
تشخیص
بیش از ۸ زوج از هر ۱۰ زوج که شریک زن زیر ۴۰ سال دارد، در عرض ۱ سال پس از داشتن رابطه جنسی منظم و محافظت نشده باردار میشوند.
رابطه جنسی محافظت نشده منظم یعنی داشتن رابطه جنسی هر ۲ تا ۳ روز بدون استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری.
چه زمانی باید کمک پزشکی دریافت کرد
اگر بعد از ۱ سال تلاش٬ باردار نشدید به پزشک عمومی خود مراجعه کنید.
شما باید زودتر به پزشک عمومی مراجعه کنید اگر:
شما زن هستید و سن شما ۳۶ سال یا بیشتر است - کاهش باروری با رسیدن به اواسط دهه ۳۰ سرعت میگیرد
هر دلیل دیگری برای نگرانی در مورد باروری خود دارید، به عنوان مثال، اگر تحت درمان سرطان بودهاید یا فکر میکنید ممکن است دچار عفونت مقاربتی (STI) شده باشید
آزمایشهای باروری میتواند زمانبر باشد و باروری زنان با افزایش سن کاهش مییابد، بنابراین بهتر است زودتر ویزیت شوید.
پزشک میتواند یک ارزیابی اولیه برای شناسایی عوامل احتمالی مشکلات باروری شما انجام دهد و سپس شما را در مورد مراحل بعدی راهنمایی کند.
همیشه بهتر است هر دو طرف به پزشک عمومی مراجعه کنند، زیرا مشکلات باروری میتواند بر هر دو طرف تاثیر بگذارد.
تلاش برای بچهدار شدن میتواند یک فرآیند احساسی باشد، بنابراین مهم است که تا حد امکان از یکدیگر حمایت کنید. استرس تنها یکی از عواملی است که میتواند بر باروری تاثیر بگذارد.
سوالاتی که پزشک ممکن است از شما بپرسد
پزشک در مورد سابقه پزشکی و جنسی شما سوال خواهد کرد.
بارداری و بچههای قبلی
اگر زن هستید، پزشک در مورد هرگونه زایمان قبلی و هر گونه عارضه در بارداریهای قبلی صحبت خواهد کرد.
پزشک همچنین در مورد هر سقط جنین ناخواستهای که داشتهاید از شما سوالاتی میپرسد.
اگر مرد هستید، از شما پرسیده میشود که آیا از روابط قبلی بچهای داشتهاید یا خیر.
مدت زمان تلاش برای بارداری
پزشک عمومی از شما میپرسد که چه مدت برای باردار شدن تلاش کردهاید.
بیش از ۸ مورد از هر ۱۰ زوجی که زن زیر ۴۰ سال است، در صورتی که هر ۲ یا ۳ روز یکبار رابطه جنسی محافظت نشده منظم داشته باشند، ظرف ۱ سال باردار میشوند.
از کسانی که در سال اول باردار نمیشوند، حدود نیمی از آنها در سال دوم باردار میشوند.
اگر زیر ۴۰ سال دارید و خیلی وقت است که برای بچهدار شدن تلاش نکردهاید، ممکن است به شما توصیه شود که کمی بیشتر تلاش کنید.
ارتباط جنسی
از شما پرسیده میشود که هر چند وقت یکبار رابطه جنسی دارید و آیا در حین رابطه جنسی مشکلی دارید یا خیر.
ممکن است از صحبت کردن در مورد زندگی جنسی خود با پزشک عمومی احساس ناراحتی یا خجالت کنید، اما بهتر است باز و صادق باشید.
اگر مشکل باروری مربوط به رابطه جنسی باشد، ممکن است به راحتی برطرف شود.
مدت زمان توقف پیشگیری از بارداری
از شما در مورد نوع روش پیشگیری از بارداری که قبلا استفاده میکردید و زمانی که استفاده از آن را قطع کردهاید سوال خواهد شد.
گاهی ممکن است مدتی طول بکشد تا اثر برخی از روشهای پیشگیری از بارداری از بین برود، که این امر میتواند بر باروری شما تأثیر بگذارد.
سابقه پزشکی و علائم
پزشک عمومی در مورد هر گونه بیماری که در گذشته داشتهاید یا در حال حاضر دارید، از جمله عفونتهای مقاربتی (STI) صحبت خواهد کرد.
اگر زن هستید، پزشک عمومی ممکن است از شما بپرسد که آیا پریودهای منظمی دارید و آیا بین دورههای قاعدگی یا بعد از رابطه جنسی خونریزی دارید یا خیر.
دارو
برخی داروها میتوانند بر باروری شما تاثیر بگذارند. پزشک در مورد هر دارویی که مصرف میکنید سوال میکند و ممکن است درمانهای جایگزین را با شما در میان بگذارد.
باید هر دارویی را که بدون نسخه مصرف میکنید، از جمله داروهای گیاهی و مکملها، ذکر کنید.
سبک زندگی
چندین عامل سبک زندگی میتواند بر باروری شما تأثیر بگذارد. پزشک عمومی میخواهد بداند:
آیا سیگار میکشید
وزن شما چقدر است
چقدر الکل مینوشید
آیا شما هرگونه مواد مخدری مصرف میکنید
آیا استرس دارید
پزشک ممکن است توصیه کند که برای افزایش شانس بارداری٬ سبک زندگی خود را تغییر دهید.
بیشتر بخوانید در مورد:
پس از پرسیدن سوالات، پزشک عمومی ممکن است معاینه فیزیکی انجام دهد و یا شما را برای آزمایش به یک تیم متخصص ناباروری ارجاع دهد.
معاینه جسمی
اگر زن هستید، پزشک ممکن است:
وزن شما را برای بررسی شاخص توده بدنی (BMI) سالم اندازه گیری کند
منطقه لگن شما را برای بررسی عفونت، توده یا حساسیت بررسی کند که میتواند نشانه فیبروم، تومور تخمدان، اندومتریوز یا بیماری التهابی لگن (PID) باشد - علل ناباروری را ببینید
اگر مرد هستید، پزشک ممکن است:
بیضههای شما را برای بررسی هر گونه توده یا ناهنجاری بررسی کند
آلت تناسلی شما را برای بررسی شکل، ساختار و هر گونه ناهنجاری آشکار بررسی کند
پس از معاینه فیزیکی، ممکن است برای آزمایشات بیشتر به یک تیم متخصص ناباروری در بیمارستان یا کلینیک باروری ارجاع داده شوید.
آزمایشهای باروری برای زنان
آزمایشاتی که برای یافتن علت ناباروری در زنان انجام میشود عبارتند از:
آزمایش خون
نمونههای خون شما را می توان برای بررسی هورمونی به نام پروژسترون برای بررسی تخمک گذاری شما آزمایش کرد.
زمان آزمایش پروژسترون بر اساس نظم پریودهای شما است.
اگر پریودهای نامنظمی دارید، آزمایشی برای اندازه گیری هورمونهایی به نام گنادوتروپین به شما پیشنهاد میشود. هورمون گنادوتروپین تخمدانها را برای تولید تخمک تحریک میکند.
آزمایش کلامیدیا
کلامیدیا یک بیماری مقاربتی است که میتواند بر باروری تأثیر بگذارد. یک سواب (شبیه به یک گوش پاککن، اما کوچکتر، نرم و گرد) برای جمع آوری برخی سلولها از دهانه رحم شما برای آزمایش کلامیدیا استفاده میشود.
از آزمایش ادرار نیز میتوان به عنوان جایگزین استفاده کرد.
در صورت ابتلا به کلامیدیا برای شما آنتی بیوتیک تجویز میشود.
سونوگرافی
از سونوگرافی میتوان برای بررسی تخمدانها، رحم و لولههای فالوپ شما استفاده کرد. برخی شرایط و بیماریها که میتوانند بر رحم تاثیر بگذارند، مانند اندومتریوز و فیبروم، میتوانند از بارداری جلوگیری کنند.
از سونوگرافی همچنین میتوان برای بررسی علائم انسداد لولههای فالوپ استفاده کرد. این ممکن است از حرکت تخمک در داخل لولهها و داخل رحم جلوگیری کند. لولههای فالوپ٬ لولههایی هستند که تخمدانها را به رحم متصل میکنند.
اگر سونوگرافی نشان دهد که لوله فالوپ ممکن است مسدود شده باشد٬ پزشک شما را به یک متخصص ارجاع میدهد تا در مورد بررسیهای بیشتر، مانند لاپاراسکوپی صحبت کند.
در طول سونوگرافی ترانس واژینال، یک پروب سونوگرافی در واژن شما قرار میگیرد. از این اسکن میتوان برای بررسی سلامت رحم و تخمدانهای شما و بررسی انسداد در لولههای فالوپ شما استفاده کرد.
هیستروسالپنگو-کنتراست-سونوگرافی نوع خاصی از سونوگرافی است که گاهی اوقات برای بررسی لولههای فالوپ استفاده میشود.
مقدار کمی مایع از طریق لولهای که در دهانه رحم شما قرار میگیرد، به رحم شما تزریق میشود.
از سونوگرافی برای بررسی مایعی که از لولههای فالوپ عبور میکند استفاده میشود تا انسداد یا ناهنجاری احتمالی را بررسی کند.
اگر آزمایش نشان داد که لوله فالوپ ممکن است مسدود شده باشد، پزشک شما را به یک متخصص ارجاع میدهد تا در مورد بررسیهای بیشتر مانند لاپاراسکوپی صحبت کند.
اشعه ایکس
عکس برداری رنگی از رحم یا هیستروسالپنگوگرافی٬ تصویربرداری با اشعه ایکس از رحم و لولههای فالوپ پس از تزریق رنگ مخصوص است.
میتوان از آن برای یا فتن انسداد در لولههای فالوپ استفاده کرد، که ممکن است مانع حرکت تخمکها در لولهها و داخل رحم شما شود.
لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی (جراحی سوراخ کلید) شامل ایجاد یک برش کوچک در پایین شکم شما است تا یک لوله نازک با دوربین در انتهای آن (لاپاراسکوپ) بتواند برای بررسی رحم، لولههای فالوپ و تخمدانهای شما وارد شود.
ممکن است رنگ از طریق دهانه رحم به لولههای فالوپ شما تزریق شود تا انسداد احتمالی در آنها مشخص شود.
لاپاراسکوپی معمولاً فقط زمانی انجام میشود که احتمال زیادی برای وجود یک مشکل وجود داشته باشد. برای مثال، اگر قبلاً دچار بیماری التهابی لگن (PID) شدهاید یا اسکنها نشان میدهند که ممکن است یک یا هر دو لوله فالوپ مسدود باشند.
آزمایشهای باروری برای مردان
آزمایشهایی که برای یافتن علت ناباروری در مردان انجام میشود عبارتند از:
تجزیه و تحلیل مایع منی
آزمایش تجزیه و تحلیل مایع منی برای بررسی مشکلات اسپرم مانند تعداد کم اسپرم یا اسپرم هایی است که به درستی حرکت نمیکنند استفاده میشود.
آزمایش کلامیدیا
نمونهای از ادرار شما برای بررسی کلامیدیا آزمایش میشود، زیرا میتواند بر باروری تأثیر بگذارد.
در صورت ابتلا به کلامیدیا، پزشک عمومی شما آنتی بیوتیک تجویز میکند.
درباره درمانهای مختلف برای ناباروری بیشتر بخوانید.