Spleen problems and spleen removal
مشکلات طحال و برداشتن طحال
برخی افراد بدون طحال متولد می‌شوند یا به دلیل بیماری یا آسیب باید آن را بردارند.
طحال اندامی به اندازه مشت است که در سمت چپ بالای شکم، کنار معده و پشت دنده‌های چپ شما قرار دارد.
طحال بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن شما است، اما می‌توانید بدون آن زنده بمانید. این به این دلیل است که کبد می‌تواند بسیاری از عملکردهای طحال را بر عهده بگیرد.
طحال چه کاری انجام می‌دهد؟
طحال وظایف مهمی دارد:
با میکروب‌های مهاجم در خون مبارزه می‌کند (طحال حاوی گلبول‌های سفید ضد عفونت است)
مقدار گلبول‌های خون (گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز و پلاکت‌ها) را کنترل می‌کند.
خون را فیلتر می‌کند و گلبول‌های قرمز قدیمی یا آسیب دیده را از بین می‌برد
مشکلات طحال
طحال به درستی کار نمی‌کند
اگر طحال به درستی کار نکند، ممکن است شروع به حذف سلول‌های خونی سالم کند.
این می‌تواند منجر ایجاد این عوارض شود:
کم خونی ناشی از کاهش تعداد گلبول‌های قرمز خون
افزایش خطر عفونت ناشی از کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون
خونریزی یا کبودی، ناشی از کاهش تعداد پلاکت‌ها
درد طحال
درد طحال معمولاً به عنوان دردی در پشت دنده‌های چپ شما احساس می‌شود. ممکن است هنگام لمس این ناحیه حساس باشد.
این می‌تواند نشانه آسیب دیدگی، پارگی یا بزرگ شدن طحال باشد.
طحال آسیب دیده یا پاره شده
طحال ممکن است پس از یک آسیب، مانند ضربه به شکم، تصادف رانندگی، تصادف ورزشی یا شکستگی دنده‌ها، آسیب ببیند یا ممکن است بترکد (پارگی).
پارگی می‌تواند بلافاصله اتفاق بیفتد یا ممکن است هفته‌ها پس از آسیب رخ دهد.
علائم پارگی طحال عبارتند از:
درد پشت دنده های چپ و حساسیت هنگام لمس این ناحیه
سرگیجه و ضربان قلب سریع (علامت فشار خون پایین ناشی از خونریزی)
به اورژانس محلی بروید اگر: |
پارگی طحال یک اورژانس پزشکی است، زیرا می‌تواند باعث خونریزی تهدید کننده زندگی شود. |
طحال بزرگ شده (متورم)
طحال ممکن است پس از عفونت یا آسیب متورم شود. همچنین ممکن است در نتیجه یک بیماری مانند سیروز کبدی، لوسمی یا آرتریت روماتوئید بزرگ شود.
بزرگ شدن طحال همیشه علائمی ایجاد نمی‌کند.
در غیر این صورت مراقب این موارد باشید:
احساس سیری خیلی سریع بعد از غذا خوردن (طحال بزرگ شده می‌تواند روی معده فشار وارد کند)
احساس ناراحتی یا درد پشت دنده‌های چپ
کم خونی و خستگی
عفونت‌های مکرر
خونریزی آسان
پزشکان اغلب می‌توانند با لمس شکم شما تشخیص دهند که آیا طحال شما بزرگ شده است یا خیر. آزمایش خون، سی تی اسکن یا ام آر آی می‌تواند تشخیص را تایید کند.
اگر طحال فقط بزرگ شده باشد معمولاً برداشته نمی‌شود. در عوض، شما برای هرگونه بیماری زمینه‌ای تحت درمان قرار می‌گیرید و طحال شما تحت نظر خواهد بود. در صورت وجود عفونت ممکن است برای شما آنتی‌بیوتیک تجویز شود.
شما باید برای مدتی از ورزش های تماسی خودداری کنید، زیرا در حالی که طحال شما بزرگ شده است، خطر پارگی طحال بیشتر خواهد بود.
جراحی برای برداشتن طحال
ممکن است در صورتی که طحال شما به درستی کار نکند یا آسیب دیده، بیمار یا بزرگ شده باشد، به جراحی برای برداشتن طحال نیاز داشته باشید.
گاهی اوقات فقط می‌توان بخشی از طحال شما را برداشت که به آن اسپلنکتومی جزئی می‌گویند.
اگر زمان دارید و عمل اورژانسی نیست، به شما توصیه می‌شود که واکسن‌های خاصی را قبل از عمل بزنید. چون برداشتن طحال سیستم ایمنی بدن شما را ضعیف می کند و ممکن است خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد.
لاپاراسکوپی
بیشتر عمل‌های برداشتن طحال با استفاده از جراحی سوراخ کلید (لاپاراسکوپی) انجام می‌شود.
برداشتن طحال با جراحی لاپاراسکوپی به جراح این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به برش‌های بزرگ به داخل شکم و طحال شما دسترسی داشته باشد.
این به این معنی است که شما جای زخم کمتری خواهید داشت و ممکن است سریعتر از عمل بهبود پیدا کنید. اما همچنان به بیهوشی عمومی نیاز دارید.
جراح:
چندین برش کوچک در شکم شما ایجاد می‌کند.
سپس لاپاراسکوپ را از طریق یکی از برش‌ها وارد می‌کند تا داخل شکم شما را ببیند.
ابزارهای ظریف را از طریق برش‌های دیگر وارد می کنند تا طحال را بردارند، و برای راحت‌تر شدن کار، گاز را به داخل شکم پمپ می‌کند.
در نهایت، برش‌ها را می‌دوزد یا به هم می‌چسباند.
ممکن است بتوانید در همان روز به خانه بروید، یا ممکن است لازم باشد یک شب در بیمارستان بستری شوید.
اگر در همان روز به خانه بروید، یک نفر باید در ۲۴ ساعت اول با شما بماند.
جراحی باز
جراحی باز وقتی است که یک برش بزرگ ایجاد می‌شود. اگر طحال شما را نمی‌توان با جراحی سوراخ کلید برداشت، ممکن است به آن نیاز باشد. اغلب، در موارد اورژانسی، این روش ترجیحی است.
شما نیاز به بیهوشی عمومی دارید و ممکن است برای بهبودی لازم باشد چند روز در بیمارستان بستری شوید.
بهبودی پس از جراحی طحال
احساس درد و کبودی پس از جراحی برداشتن طحال طبیعی است، اما به شما مُسَکِن داده می‌شود.
باید بتوانید خیلی زود بعد از عمل به طور معمول غذا بخورید و بنوشید.
مانند هر عمل جراحی، برداشتن طحال خطر کمی از عوارض از جمله خونریزی و عفونت دارد.
پزشک در مورد این خطرات با شما صحبت خواهد کرد.
برای کاهش خطر ابتلا به لخته خون یا عفونت قفسه سینه، باید تمرینات تنفسی و پا را در خانه انجام دهید. در برخی موارد ممکن است لازم باشد تا حدود ۱ تا ۲ هفته پس از جراحی به شما رقیق کننده خون تزریق شود.
خطر دیگر عفونت زخم جراحی است. اگر متوجه هرگونه علائم عفونت مانند تب بالا یا قرمزی و تورم اطراف زخم شدید، فوراً با پزشک عمومی یا بیمارستان خود تماس بگیرید. ممکن است به آنتی بیوتیک نیاز داشته باشید.
بهبودی معمولاً چند هفته طول می‌کشد. پزشک یا پرستارتان به شما خواهد گفت که چه زمانی می‌توانید به فعالیت‌های معمول خود مانند رانندگی بازگردید.
زندگی بدون طحال
اگر طحال شما باید برداشته شود، سایر اندام‌ها مانند کبد می‌توانند بسیاری از عملکردهای طحال را بر عهده بگیرند.
یعنی شما هنوز هم می‌توانید با اکثر عفونت‌ها کنار بیایید. اما خطر کمی وجود دارد که عفونت جدی به سرعت ایجاد شود. این خطر برای بقیه عمر شما وجود خواهد داشت.
کودکان خردسال نسبت به بزرگسالان خطر ابتلا به عفونت جدی بیشتری دارند، اما این خطر همچنان کم است.
همچنین در صورت ابتلا به بیماری‌هایی مانند کم خونی سلول داسی شکل یا بیماری سلیاک٬ یا بیماری که بر سیستم ایمنی شما تأثیر می‌گذارد، مانند HIV، این خطر افزایش می‌یابد.
این خطر را می توان با رعایت نکات ساده برای پیشگیری از عفونت به حداقل رساند.
واکسیناسیون ها
مطمئن شوید واکسیناسیون‌های معمول خود را انجام داده‌اید.
همچنین باید در برابر این بیماری‌ها واکسینه شوید:
عفونت‌های پنوموکوکی، مانند ذات الریه، با یک واکسن تقویت کننده هر ۵ سال
آنفولانزا (هر سال واکسن آنفولانزا بزنید)
آنتی بیوتیک‌ها
توصیه می شود که حداقل به مدت ۲ سال و در بسیاری از موارد، برای بقیه عمر خود، برای پیشگیری از عفونت های باکتریایی، آنتی بیوتیک با دوز پایین مصرف کنید.
آنتی‌بیوتیک‌ها به ویژه مهم هستند:
برای کودکان و جوانان زیر ۱۸ سال
برای بزرگسالان بالای ۵۰ سال
برای ۲ سال اول پس از برداشتن طحال
اگر سیستم ایمنی بدن شما به درستی کار نمی‌کند
نسبت به علائم عفونت هوشیار باشید
در صورت مشاهده علائم عفونت در اسرع وقت به پزشک عمومی مراجعه کنید.
علائم عفونت عبارتند از:
تب
گلو درد
سرفه
سردرد شدید
سردرد همراه با خواب آلودگی یا راش‌های پوستی
درد شکم
قرمزی و تورم در اطراف زخم جراحی
پزشک شما می‌تواند یک دوره آنتی بیوتیک برای شما تجویز کند تا در صورت ابتلا به عفونت آماده استفاده باشد.
اگر عفونت شما جدی شود، ممکن است در بیمارستان بستری شوید.
مراقب نیش و گزش جانوران و کنه باشید
نیش و گزش جانوران و انگل‌های کوچک خونخوار به نام کنه می‌تواند باعث عفونت شود.
اگر توسط حیوانی، به خصوص سگ گاز گرفته شدید، اگر آنتی بیوتیک همراه خود دارید، دوره آنتی بیوتیک خود را شروع کنید و فوراً به دنبال مشاوره پزشکی باشید.
اگر به طور منظم به کوهنوردی یا پیک نیک می‌روید، ممکن است در معرض خطر بیماری لایم باشید. این بیماری توسط کنه‌ها منتقل می‌شود.
سعی کنید با پوشیدن لباس‌هایی که پوست شما را می پوشانند، به خصوص شلوار بلند، از گزش کنه جلوگیری کنید.
اگر بیمار شدید، فوراً مشاوره پزشکی دریافت کنید.
مشکلات طحال خود را به پرسنل پزشکی بگویید
با توجه و سیستم بهداشت و درمان محل زندگی شما و یکپارچگی آن٬ متخصصان به احتمال فراوان سوابق سلامتی شما را علامت گذاری می‌کنند تا نشان دهند که طحال ندارید یا طحال شما به درستی کار نمی‌کند.
اما همیشه به یاد داشته باشید که به هر متخصص پزشکی که می‌بینید، از جمله دندانپزشک خود بگویید.
کارت پزشکی همراه داشته باشید
ایده خوبی است که یک کارت شناسایی پزشکی حمل کنید یا بپوشید.
مثلا:
اگر طحال شما برداشته شود، ممکن است بیمارستان کارت اسپلنکتومی به شما بدهد تا با خود به خانه ببرید
ممکن است بخواهید دستبند یا آویز پزشکی خود را بخرید و روی آن قید کنید که مشکل طحال دارید
اگر به کمک یا درمان اورژانسی نیاز داشتید، کارت شناسایی پزشکی شما کارکنان را از وضعیت شما آگاه می‌کند.
مشاوره سفر
اگر به خارج از کشور محل زندگی خود سفر می‌کنید:
ممکن است به شما توصیه شود که یک دوره آنتی بیوتیک همراه خود ببرید
بررسی کنید که آیا به واکسن سفر نیاز دارید یا خیر
افرادی که طحال‌شان کار نمی‌کند در معرض خطر ابتلا به نوع شدید مالاریا هستند.
در صورت امکان از کشورهایی که مالاریا در آنها وجود دارد اجتناب کنید. اگر نمی‌توانید از سفر اجتناب کنید، قبل از سفر با پزشک عمومی یا داروساز محلی در مورد داروهای ضد مالاریا صحبت کنید.
همچنین باید از پشه بند و دافع حشرات استفاده کنید.