جای زخم (اِسکار)

• بررسی اجمالی

• درمان

جای زخم (اِسکار)، اثری است که پس از بهبود زخم یا جراحت روی پوست باقی می‌ماند.

جای زخم بخشی طبیعی از روند بهبودی است. اکثر آنها محو می‌شوند، اگرچه هرگز به طور کامل ناپدید نمی‌شوند.

کارهایی که خودتان می‌توانید برای جای زخم انجام دهید

کارهایی وجود دارد که می‌توانید برای کمک به بهبود بیشتر جای زخم ها و بهتر شدن ظاهر آنها انجام دهید:

درمان اسکار (جای زخم)

از بین بردن کامل جای زخم امکان پذیر نیست، اما اکثر آنها به تدریج با گذشت زمان محو می‌شوند.

درمان‌های متعددی وجود دارد که ممکن است ظاهر جای زخم را بهبود بخشد و به کم رنگ شدن آن کمک کند.

اگر جای زخم ناخوشایند، آزار دهنده یا محدود کننده باشد، گزینه‌های درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ژل سیلیکون موضعی یا ورق‌های ژل سیلیکون

• پانسمان‌های فشاری

• استروئیدها

• استتار پوست (آرایش)

• عمل جراحی

اغلب می‌توان از ترکیبی از درمان‌ها استفاده کرد.

در مورد درمان اسکار (جای زخم) بیشتر بخوانید

انواع جای زخم

جای زخم می‌تواند یک خط باریک یا یک سوراخ چاله دار روی پوست، یا رشد بیش از حد غیرطبیعی بافت باشد.

جای زخم ریز معمولی

زخمی جزئی مانند بریدگی معمولاً با یک خط برجسته بهبود می‌یابد که به تدریج با گذشت زمان محو و صاف می‌شود.

این فرآیند می‌تواند تا ۲ سال طول بکشد. جای زخم به طور کامل از بین نمی‌رود و یک علامت یا خط قابل مشاهده باقی می‌ماند.

جای زخم‌های خطی ریز پس از زخم یا بعد از جراحی شایع هستند. آنها معمولاً دردناک نیستند، اما ممکن است برای چند ماه خارش داشته باشند.

اسکارهای کلوئیدی (گوشت اضافه)

اسکار کلوئیدی رشد بیش از حد بافت است که زمانی اتفاق می‌افتد که کلاژن بیش از حد در محل زخم تولید شود.

این جای زخم حتی پس از بهبودی زخم همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد.

اسکارهای کلوئیدی روی پوست برجسته می‌شوند و می‌توانند صورتی، قرمز، همرنگ یا تیره‌تر از پوست اطراف باشند. آنها اغلب خارش دار یا دردناک هستند و اگر سفت و نزدیک مفصل باشند می‌توانند حرکت را محدود کنند.

اسکار هایپرتروفیک

مانند اسکارهای کلوئیدی، اسکارهای هیپرتروفیک نیز نتیجه تولید کلاژن اضافی در محل زخم است.

بر خلاف اسکارهای کلوئیدی، اسکارهای هیپرتروفیک از مرز زخم اصلی فراتر نمی‌روند. ضخامت آنها ممکن است تا ۶ ماه افزایش یابد و سپس طی چند سال به تدریج بهبود یابد.

اسکارهای حفره دار یا فرورفته (اسکارهای آتروفیک)

برخی از اسکارهای ناشی از بیماری‌های پوستی، مانند آکنه و آبله مرغان، می‌توانند ظاهری فرورفته یا  چاله چاله داشته باشند.

اسکارهای حفره دار، که به عنوان اسکارهای آتروفیک نیز شناخته می‌شوند، می‌توانند در نتیجه آسیبی ایجاد شوند که باعث از بین رفتن چربی زیرین می‌شود.

اسکار‌های انقباضی 

جای زخم های انقباضی اغلب ناشی از سوختگی هستند.

این اتفاق زمانی می افتد که پوست «چروکیده» شده و منجر به سفتی و محدودیت حرکت می‌شود.

تأثیرات روحی جای زخم

جای زخم می تواند هم از نظر جسمی و هم از نظر روانی روی شما تأثیر بگذارد.

یک جای زخم، به خصوص اگر روی صورت شما باشد، می‌تواند بسیار ناراحت کننده باشد. اگر احساس کنید به شما خیره شده‌اند، وضعیت می‌تواند بدتر شود.

اگر به دلیل ظاهرتان از ملاقات با مردم اجتناب کنید، به راحتی می توانید از نظر اجتماعی منزوی شوید. این می تواند منجر به افسردگی شود.

اگر احساس می کنید جای‌زخم ها باعث افسردگی شما شده‌اند یا بر فعالیت‌های روزانه شما تأثیر می‌گذارند، به پزشک عمومی مراجعه کنید.

درباره زندگی با تغییر شکل صورت و بهبود عزت نفس بیشتر بخوانید.

چگونه جای زخم به طور معمول شکل می‌گیرد

ایجاد جای زخم بخشی از روند طبیعی بهبودی بدن پس از آسیب به بافت است.

هنگامی که پوست زخم می‌شود، بافت‌ها شکسته می‌شوند که باعث آزاد شدن پروتئینی به نام کلاژن می‌شود. کلاژن در محل آسیب دیده بافت ساخته می‌شود و به بهبود و تقویت زخم کمک می‌کند.

کلاژن جدید به مدت چند ماه به تشکیل شدن ادامه می‌دهد و خون‌رسانی افزایش می‌یابد، به همین دلیل جای زخم برجسته و ناهموار می‌شود.

با گذشت زمان، مقداری از کلاژن در محل زخم تجزیه می‌شود و خونرسانی کاهش می‌یابد. جای زخم به تدریج صاف تر و نرم تر می‌شود.

اگرچه جای زخم دائمی است، اما می‌تواند طی دوره‌ای تا ۲ سال محو شود. بعید است پس از این مدت زمان بیشتر محو شوند.

ترک‌های پوستی (استرچ مارک)

ترک‌های پوستی (استرچ مارک) رگه‌ها یا خطوط باریکی هستند که با پارگی لایه عمیق‌تر پوست (درم) روی سطح پوست ظاهر می‌شوند.

آنها اغلب به دلیل تغییرات هورمونی در دوران بارداری یا بلوغ یا در نتیجه بدنسازی یا درمان جایگزینی هورمون ایجاد می‌شوند.