هاری
بررسی اجمالی
هاری یک عفونت نادر اما جدی است که معمولاً در اثر گاز گرفتن یا خراش حیوان آلوده ایجاد میشود. این بیماری تقریباً همیشه پس از بروز علائم کشنده است، اما واکسیناسیون و درمان زودهنگام میتواند از آن پیشگیری کند.
آیا در خطر ابتلا به هاری هستید؟
هاری در سراسر جهان وجود دارد. اما این بیماری در برخی مناطق بیشتر شایع است٬ از جمله:
آسیا
آفریقا
آمریکای مرکزی و جنوبی
هاری توسط پستاندارانی مانند سگ، خفاش، راکون و روباه منتقل میشود.
میتوانید به هاری مبتلا شوید اگر:
توسط یک حیوان آلوده گاز گرفته یا خراشیده شدهاید
حیوان آلوده چشم، بینی یا دهان شما را میلیسد یا زخمی دارید که توسط حیوان آلوده لیسیده شده است.
ریسک سفر خود را بررسی کنید
در وب سایت TravelHealthPro برای کشوری که به آن سفر میکنید، توصیههای بهداشتی دریافت کنید (وبسایت به زبان انگلیسی است)
فورا کمک پزشکی دریافت کنید اگر: |
اگر در کشور دیگری هستید، در اسرع وقت کمک پزشکی دریافت کنید. صبر نکنید تا به محل سکونت خود بازگردید. |
مهم |
اگر سریع درمان شوید میتوان از هاری پیشگیری کرد. دریافت کمک حتی اگر واکسن زدهاید بسیار مهم است. |
چگونه خطر ابتلا به هاری خود را کاهش دهیم
اگر به کشور دیگری سفر میکنید، کارهایی وجود دارد که میتوانید برای کاهش خطر ابتلا به هاری انجام دهید.
انجام دهید |
✅ حداقل ۸ هفته قبل از سفر از یک کلینیک بهداشت مسافرتی مشاوره بگیرید - ممکن است توصیه کنند که واکسن هاری را دریافت کنید. ✅ مکانهایی که میتوانید در خارج از کشور کمک پزشکی فوری دریافت کنید را شناسایی کنید ✅ هر گونه گازگرفتگی یا خراشیدگی حیوانات را با صابون و آب شستشو دهید و فوراً کمک پزشکی بگیرید. |
انجام ندهید |
❌ به حیوانات وحشی یا ولگرد نزدیک نشوید و آنها را لمس نکنید، حتی اگر به نظر میرسند بیمار نباشند (حیوانات مبتلا به هاری ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند) ❌ به هیچ حیوانی غذا ندهید، حتی در باغوحشها یا پناهگاههای حیوانات |
واکسن هاری
واکسن هاری در صورتی توصیه میشود که به منطقهای از جهان سفر میکنید که هاری در آن رایجتر است، به ویژه اگر:
به جایی میروید که ممکن است دسترسی به کمک پزشکی فوری دشوار باشد
ممکن است با حیوانات آلوده تماس پیدا کنید (به عنوان مثال، قرار است فعالیتهای زیادی در فضای باز مانند دوچرخهسواری یا دویدن انجام دهید)
بیش از یک ماه در آنجا میمانید
برخی از افراد که به دلیل شغلشان در معرض خطر هاری هستند نیز باید واکسن بزنند.
درباره واکسن هاری بیشتر بدانید
درمان هاری احتمالی
اگر توسط حیوانی که ممکن است هاری داشته باشد، گاز گرفته، خراشیده یا لیسیده شدهاید، یک پزشک بررسی میکند که آیا به درمان نیاز دارید یا خیر.
درمان معمولاً شامل این موارد است:
۲ دوز یا چند واکسن هاری
دارویی به نام ایمونوگلوبولین هاری، که به صورت مایع درون زخم تزریق میشود یا به صورت تزریقی داده میشود (این دارو تنها در صورتی لازم است که قبلاً واکسن هاری نزدهاید یا سیستم ایمنی ضعیفی دارید)
اگر به سرعت درمان انجام شود، درمان معمولاً در جلوگیری از هاری بسیار مؤثر است. هاری پس از بروز علائم قابل درمان نیست.
اگر در کشور دیگری تحت درمان بودید، پس از بازگشت به کشور با پزشک عمومی خود تماس بگیرید. ایشان میتواند بررسی کند که آیا به درمان بیشتری نیاز دارید یا خیر.
علائم هاری
علائم هاری معمولاً ۳ تا ۱۲ هفته پس از گاز گرفتگی یا خراشیدگی ظاهر میشوند، اما ممکن است پس از چند روز یا حتی چند ماه یا سال نیز ظاهر شوند.
علائم عبارتند از:
بی حسی یا سوزن سوزن شدن در جایی که گاز گرفته یا خراشیده شدهاید
دیدن چیزهایی که وجود ندارند (توهم)
احساس اضطراب شدید یا پرانرژی بودن
مشکل در بلع یا تنفس
ناتوانی در حرکت (فلج)
پس از بروز علائم، هاری تقریباً همیشه کشنده است.