دیالیز
بررسی اجمالی
دیالیز روشی است برای حذف مواد زائد و مایعات اضافی از خون زمانی که کلیه‌ها به درستی کار نمی‌کنند. این روش اغلب شامل هدایت خون به یک دستگاه برای تصفیه شدن است.
به طور معمول، کلیه‌ها خون را فیلتر می‌کنند، مواد زائد مضر و مایعات اضافی را از بین می‌برند و آنها را به ادرار تبدیل می‌کنند تا از بدن خارج شوند.
چرا به دیالیز نیاز دارم؟
اگر کلیه‌های شما به درستی کار نمی‌کنند - به عنوان مثال، به دلیل ابتلا به بیماری مزمن کلیه (نارسایی کلیه) - ممکن است کلیه‌ها نتوانند خون را به درستی تمیز کنند.
مواد زائد و مایعات می‌توانند در بدن شما تا در مقدار خطرناکی انباشته شوند. در صورت عدم درمان، این می‌تواند باعث ایجاد تعدادی از علائم ناخوشایند و در نهایت منجر به مرگ شود.
دیالیز قبل از وقوع این اتفاق، مواد و مایعات ناخواسته را از خون خارج می‌کند.
چه مدت به دیالیز نیاز خواهم داشت؟
بستگی دارد. در برخی موارد، نارسایی کلیه ممکن است یک مشکل مو قتی باشد و دیالیز را می‌توان با بهبودی کلیه‌ها متوقف کرد.
اما اغلب، فردی که دچار نارسایی کلیه است نیاز به پیوند کلیه دارد.
انجام پیوند کلیه همیشه به طور مستقیم امکان پذیر نیست، بنابراین ممکن است تا زمان پیدا شدن یک کلیه اهدایی مناسب، دیالیز مورد نیاز باشد.
اگر پیوند کلیه برای شما مناسب نباشد - مثلاً به دلیل اینکه برای انجام یک عمل جراحی بزرگ به اندازه کافی خوب نیستید - ممکن است تا آخر عمر به دیالیز نیاز داشته باشید.
چه اتفاقی در طول دیالیز می‌افتد؟
دو نوع اصلی دیالیز وجود دارد: همودیالیز و دیالیز صفاقی.
همودیالیز
همودیالیز شایع‌ترین نوع دیالیز است و بیشتر مردم از آن آگاه هستند.
در طول عمل، یک لوله به سوزنی در بازوی شما وصل می‌شود.
خون از طریق لوله به یک دستگاه خارجی که آن را فیلتر می‌کند، عبور می‌کند و سپس از طریق لوله دیگری به بازو برگردانده می‌شود.
این کار در مراکز دیالیز معمولاً ۳ روز در هفته انجام می‌شود و هر جلسه حدود ۴ ساعت طول می‌کشد.
همچنین ممکن است بتوانید آن را در خانه نیز انجام دهید. برخی از نمونه‌های برنامه دیالیز خانگی عبارتند از:
چهار بار در هفته به مدت ۴ ساعت
پنج بار در هفته به مدت ۳ ساعت
شش روز در هفته به مدت ۸ ساعت شبانه روز
دیالیز صفاقی
دیالیز صفاقی به جای استفاده از دستگاه، از دیواره داخلی شکم شما (صفاق) به عنوان فیلتر استفاده می‌کند.
صفاق مانند کلیه‌ها حاوی هزاران رگ خونی ریز است که آن را به دستگاه فیلتر مفیدی تبدیل می‌کند.
قبل از شروع درمان، برشی نزدیک ناف شما ایجاد می‌شود و یک لوله نازک به نام کاتتر از طریق برش وارد فضای داخلی شکم شما (حفره صفاقی) می‌شود. این به طور دائم در جای خود باقی می‌ماند.
مایع از طریق کاتتر به حفره صفاقی پمپ می‌شود. همانطور که خون از رگ‌های خونی که پرده صفاق را می‌پوشانند عبور می‌کند، مواد زائد و مایعات اضافی از خون خارج شده و وارد مایع دیالیز می‌شوند.
مایع استفاده شده چند ساعت بعد تخلیه شده و با مایع تازه جایگزین می‌شود.
تعویض مایع معمولاً حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد و به طور معمول باید حدود ۴ بار در روز تکرار شود.
اگر ترجیح می‌دهید، این کار را می‌توان با یک دستگاه در طول شب در حین خواب انجام داد.
درباره نحوه انجام دیالیز بیشتر بخوانید
کدام نوع دیالیز بهتر است؟
در بسیاری از موارد، شما می‌توانید نوع دیالیز و مکان انجام آن را انتخاب کنید.
این دو روش برای اکثر افراد به یک اندازه مؤثر هستند، اما هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
برای مثال:
همودیالیز به این معنی است که شما ۴ روز بدون درمان در هفته خواهید داشت، اما جلسات درمانی طولانی تر است و ممکن است هر بار نیاز به مراجعه به بیمارستان داشته باشید.
همودیالیز خانگی - شما معمولاً باید جلسات دیالیز را بیشتر از کلینیک انجام دهید، اما می‌توانید یک برنامه درمانی را انتخاب کنید که متناسب با نیازهای پزشکی شما و متناسب با زندگی شما باشد.
دیالیز صفاقی به راحتی در خانه قابل انجام است و گاهی اوقات در حین خواب قابل انجام است، اما باید هر روز انجام شود.
اگر قادر به انتخاب نوع دیالیز مورد نظر خود هستید، تیم مراقبت شما در مورد مزایا و معایب هر گزینه با شما صحبت خواهند کرد تا به شما در تصمیم گیری کمک کنند.
در مورد مزایا و معایب هر دو نوع دیالیز بیشتر بخوانید
عوارض جانبی دیالیز
همودیالیز می‌تواند باعث خارش پوست و گرفتگی عضلات شود. دیالیز صفاقی می‌تواند شما را در معرض ابتلا به پریتونیت، عفونت غشای نازکی که شکم شما را احاطه کرده است، قرار دهد.
هر دو نوع دیالیز می‌توانند باعث ایجاد احساس خستگی در شما شوند.
درباره عوارض احتمالی دیالیز بیشتر بخوانید.
زندگی با دیالیز
بسیاری از افراد تحت دیالیز کیفیت زندگی خوبی دارند.
اگر به غیر از این مشکلی ندارید، باید بتوانید:
به کار یا تحصیل ادامه دهید
رانندگی کنید
ورزش کنید
شنا کنید
به تعطیلات بروید
اکثر افراد می‌توانند برای سال‌های زیادی تحت دیالیز باقی بمانند، اگرچه این درمان تنها تا حدی می‌تواند کمبود عملکرد کلیه را جبران کند.
داشتن کلیه‌هایی که به درستی کار نمی‌کنند می‌تواند فشار زیادی بر بدن وارد کند.
این بدان معنی است که افراد در صورت عدم پیوند کلیه، به ویژه افراد مسن و افراد دارای سایر مشکلات سلامتی، ممکن است در طی دیالیز جان خود را از دست بدهند.
کسی که دیالیز را در اواخر دهه ۲۰ زندگی خود شروع می‌کند می‌تواند تا ۲۰ سال یا بیشتر عمر کند، اما بزرگسالان بالای ۷۵ سال ممکن است تنها ۲ تا ۳ سال زنده بمانند.
اما نرخ بقای افراد تحت دیالیز در دهه گذشته بهبود یافته است و انتظار می‌رود در آینده همچنان بهبود یابد.
چگونه انجام می‌شود
بعدی
