چاقی
چاقی اصطلاحی است که برای فردی با چربی اضافی بدن به کار می‌رود.
چگونه بفهمید که چاق هستید؟
رایج ترین روش برای بررسی وزن سالم، شاخص توده بدنی (BMI) است.
شاخص توده بدنی (BMI) معیاری برای سنجش وزن سالم با توجه به قد شماست. می‌توانید از ماشین حساب وزن سالم ما برای پیدا کردن شاخص توده بدنی (BMI) خود استفاده کنید.
برای بیشتر بزرگسالان، اگر BMI شما:
زیر ۱۸/۵ است - شما در محدوده کم وزن هستید
بین ۱۸/۵ تا ۲۴/۹ است - شما در محدوده وزن سالم قرار دارید
بین ۲۵ تا ۲۹/۹ است - شما در محدوده اضافه وزن قرار دارید
بین ۳۰ تا ۳۹/۹ است - شما در محدوده چاقی قرار دارید
برابر با ۴۰ یا بالاتر - شما در محدوده چاقی شدید قرار دارید
اما در برخی نژاد‌ها از جمله خاورمیانه و جنوب آسیا (ایران و افغانستان)٬ باید از BMI کمتری برای اندازه گیری اضافه وزن و چاقی استفاده کنید:
بین ۲۳ تا ۲۷/۴ - شما در محدوده اضافه وزن قرار دارید
برابر با ۲۷/۵ یا بالاتر - شما در محدوده چاق هستید
امتیاز BMI محدودیت‌هایی دارد٬ چون فقط نشان می‌دهد که فرد وزن زیادی دارد و میزان چربی فرد را نشان نمی‌دهد. به عنوان مثال، افرادی که بسیار عضلانی هستند، مانند ورزشکاران حرفه‌ای، می‌توانند بدون چربی زیاد، BMI بالایی داشته باشند.
اما برای اکثر افراد، BMI نشانگر مفیدی برای داشتن وزن سالم است.
معیار دیگری برای چربی اضافی، نسبت دور کمر به قد است که می‌تواند به عنوان معیار اضافی در بزرگسالانی با BMI زیر ۳۵ استفاده شود.
برای محاسبه نسب ت دور کمر به قد خود:
نقطه میانی بین پایین‌ترین دنده و استخوان لگن خود را پیدا کنید. این باید تقریباً با ناف شما هم سطح باشد.
متر را به دور این نقطه میانی بپیچید، به طور طبیعی نفس بکشید و شکم خود را نگه ندارید.
اندازه خود را بگیرید و آن را بر قد خود تقسیم کنید، به واحدهای مشابه (مثلاً سانتی متر یا اینچ) اندازه گیری کنید.
به عنوان مثال، اگر دور کمر شما ۸ ۰ سانتی متر و قد شما ۱۶۰ سانتی متر باشد، نتیجه خود را به این صورت محاسبه می‌کنید: ۸۰ تقسیم بر ۱۶۰ که معادل ۰/۵ است.
نسبت دور کمر به قد ۰/۵ یا بیشتر نشان می‌دهد که ممکن است خطرات سلامتی شما افزایش یافته باشد.
خطرات زندگی با چاقی
چاقی یک نگرانی جدی برای سلامتی است که خطر ابتلا به بسیاری از شرایط و بیماری‌های دیگر را افزایش می‌دهد.
از جمله:
برخی از انواع سرطان مانند سرطان پستان و سرطان روده
زندگی با اضافه وزن و چاقی همچنین می تواند بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد و به مشکلات روحی مانند افسردگی و عزت نفس پایین نیز دامن بزند.
علل چاقی
چاقی یک موضوع پیچیده است که دلایل زیادی دارد. اضافه وزن و چاقی زمانی ایجاد می‌شود که کالری اضافی، به خصوص کالری ناشی از غذاهای پرچرب و قند، به صورت چربی در بدن ذخیره می‌شود.
چاقی به دلیل محیطی که در آن زندگی می‌کنیم به طور فزاینده ای در حال تبدیل شدن به یک مشکل رایج است. این محیط باعث می‌شود برای بسیاری از افراد، خوردن غذای سالم و انجام فعالیت بدنی کافی دشوار باشد.
ژنتیک نیز می‌تواند یکی از دلایل چاقی برای برخی افراد باشد. ژن‌های شما می‌توانند بر نحوه استفاده بدن از غذا و ذخیره چربی تأثیر بگذارند.
برخی از بیماری‌های زمینه‌ای نیز وجود دارد که گهگاه می‌تواند به افزایش وزن کمک کند، مانند کم‌کاری غده تیروئید، اگرچه این نوع شرایط معمولاً در صورت کنترل موثر با دارو، باعث مشکلات وزنی نمی‌شوند.
همچنین برخی از داروها، از جمله استروئیدها و برخی داروهای فشار خون بالا، دیابت یا مشکلات روانی، می‌توانند احتمال افزایش وزن را در افراد بیشتر کنند.
درمان چاقی
بهترین راه برای درمان چاقی، داشتن یک رژیم غذایی سالم کم کالری و ورزش منظم است.
برای انجام این کار می‌توانید:
یک رژیم غذایی متعادل با کالری کنترل شده را طبق توصیه پزشک عمومی یا متخصص مدیریت وزن (مانند متخصص تغذیه) دنبال کنید.
فعالیت‌هایی مانند پیاده روی سریع، دویدن، شنا یا تنیس را به مدت ۱۵۰ تا ۳۰۰ دقیقه (۲/۵ تا ۵ ساعت) در هفته انجام دهید.
ممکن است شرکت در یک برنامه مدیریت وزن محلی با جلسات گروهی یا پشتیبانی آنلاین برای شما مفید باشد. پزشک عمومی شما می‌تواند در مورد این موارد به شما اطلاعات دهد.
همچنین ممکن است از دریافت پشتیبانی و مشاوره از یک متخصص تغذیه آموزش دیده بهره‌مند شوید. این مشاوره می‌تواند به شما در درک بهتر رابطه خود با غذا و ایجاد عادات غذایی متفاوت کمک کند.
اگر با چاقی زندگی می‌کنید و تغییرات در سبک زندگی و رفتار به تنهایی به کاهش وزن شما کمکی نمی‌کند، ممکن است دارویی به نام اورلیستات توصیه شود.
این دارو در صورت مصرف صحیح با کاهش مقدار چربی که در حین هضم جذب می‌کنید، عمل می‌کند. پزشک عمومی شما می‌داند که آیا ارلیستات برای شما مناسب است یا خیر.
اگر ارلیستات برای شما موثر نبوده یا نمی‌توانید آن را مصرف کنید، متخصص ممکن است دارویی به نام لیراگلوتاید یا سملوگلوتید را توصیه کند. این داروها باعث می‌شوند احساس سیری بیشتری داشته باشید و کمتر احساس گرسنگی کنید.
برای برخی از افراد مبتلا به چاقی، متخصص ممکن است جراحی کاهش وزن را توصیه کند.
سایر مشکلات مرتبط با چاقی
زندگی با چاقی می‌تواند مشکلات دیگری از جمله مشکلات مربوط به فعالیت‌های روزانه و بیماری‌های جدی سلامتی را ایجاد کند.
مشکلات روزمره مرتبط با چاقی عبارتند از:
افزایش تعریق
مشکل در انجام فعالیت بدنی
احساس خستگی شدید
درد مفاصل و کمر
اعتماد به نفس و عزت نفس پایین
احساس انزوا
مشکلات روحی مرتبط با زندگی با چاقی همچنین می‌تواند بر روابط شما با خانواده و دوستان تأثیر بگذارد و منجر به افسردگی شود.
شرایط بهداشتی جدی
زندگی با چاقی همچنین می‌تواند خطر ابتلا به بسیاری از شرایط و بیماری‌های بالقوه جدی را افزایش ده د، از جمله:
کلسترول بالا و آترواسکلروز (وقتی که رسوبات چربی رگ‌های شما را تنگ می‌کند)، که می‌تواند منجر به بیماری عروق کرونر قلب و سکته مغزی شود.
سندرم متابولیک، ترکیبی از دیابت، فشار خون بالا و چاقی
انواع مختلفی از سرطان، از جمله سرطان روده، سرطان پستان و سرطان رحم
بیماری ریفلاکس معده به مری (GORD) که در آن اسید معده از معده به مری نشت می‌کند.
کاهش باروری
آرتروز (آستئوآرتریت)، وضعیتی که شامل درد و سفتی در مفاصل شما می‌شود
آپنه خواب، وضعیتی که باعث قطع شدن تنفس در هنگام خواب می‌شود و می‌تواند منجر به خواب آلودگی در طول روز با افزایش خطر تصادفات جاده‌ای و همچنین خطر بیشتر دیابت، فشار خون بالا و بیماری قلبی شود.
عوارض بارداری، مانند دیابت بارداری یا پره اکلامپسی، زمانی که زن در دوران بارداری دچار افزایش بالقوه خطرناک فشار خون می‌شود.
چاقی با توجه به شدت آن به طور متوسط ۳ تا ۱۰ سال از عمر را کاهش می‌دهد.
چشم انداز
مدیریت یک مسئله پیچیده مانند چاقی می‌تواند سخت باشد. کاهش وزن زمان و تعهد می‌خواهد.
متخصصان٬ می‌توانند شما را تشویق کرده و توصیه‌هایی در مورد چگونگی مدیریت وزن، ایجاد عادات سبک زندگی سالم و حفظ کاهش وزن به دست آمده ارائه دهند.
شرکت در یک برنامه مدیریت وزن، کنترل منظم وزن، تعیین اهداف واقع بینانه و مشارکت دادن دوستان و خانواده در راه‌های کاهش وزن نیز می‌تواند مفید باشد.
مهم است به خاطر داشته باشید که کاهش وزن به اندازه‌ای که به نظر کم می‌رسد، مانند ۳٪ یا بیشتر از وزن اولیه بدن و حفظ آن برای تمام عمر، می‌تواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به عوارض مرتبط با چاقی مانند دیابت و بیماری قلبی را کاهش دهد.
علل
بعدی
