Multiple system atrophy
آتروفی سیستم چندگانه
آتروفی سیستم چندگانه (MSA) یک وضعیت نادر سیستم عصبی است که باعث آسیب تدریجی به سلولهای عصبی در مغز میشود.
این وضعیت بر تعادل، حرکت و سیستم عصبی خودمختار تأثیر میگذارد که چندین عملکرد اساسی مانند تنفس، هضم و کنترل مثانه را کنترل میکند.
علائم آتروفی سیستم چندگانه (MSA)
علائم آتروفی سیستم چندگانه (MSA) معمولا زمانی شروع میشود که فردی بین ۵۰ تا ۶۰ سال سن دارد، اما میتواند در هر زمانی بعد از ۳۰ سالگی شروع شود.
علائم گسترده هستند و شامل مشکلات کنترل عضلانی، مشابه علائم بیماری پارکینسون است.
بسیاری از عملکردهای مختلف بدن از جمله سیستم ادراری، کنترل فشار خون و حرکت ماهیچهها میتوانند تحت تأثیر قرار گیرند.
اگرچه آتروفی سیستم چندگانه (MSA) علائم احتمالی زیادی دارد، اما همه کسانی که دچار آن میشوند٬ همه این علائم را ندارند.
مشکلات مثانه
مردان و زنان مبتلا به آتروفی سیستم چندگانه (MSA) معمولاً یک یا چند مورد از علائم مثانه زیر را دارند:
احساس مداوم نیاز به دفع ادرار
تکرر ادرار
ناتوانی در تخلیه کامل مثانه
عدم توانایی در دفع ادرار
مشکلات نعوظ
مردان مبتلا به آتروفی سیستم چندگانه (MSA) معمولاً دچار اختلال نعوظ (ناتوانی در ایجاد و حفظ نعوظ) میشوند، اگرچه این مشکل رایجی است که بسیاری از مردان بدون این عارضه دچار آن میشوند.
فشار خون پایین هنگام ایستادن
فردی که دچار آتروفی سیستم چندگانه (MSA) است٬ اغلب پس از ایستادن احساس سبکی سر، سرگیجه و غش میکند. این وضعیت به عنوان افت فشار خون شناخته میشود و به دلیل افت فشار خون هنگام ایستادن یا تغییر موقعیت ناگهانی ایجاد میشود.
هنگامی که بعد از دراز کشیدن از جای خود بلند میشوید، رگهای خونی شما معمولاً به سرعت باریک میشوند و ضربان قلب شما اندکی افزایش مییابد تا از افت فشار خون و کاهش جریان خون به مغز جلوگیری کند.
این عملکرد توسط سیستم عصبی خودمختار کنترل میشود. اما با آتروفی سیستم چندگانه (MSA)، این سیستم به درستی کار نمیکند، بنابراین کنترل از بین میرود.
مشکلات هماهنگی، تعادل و گفتار
در آتروفی سیستم چندگانه (MSA) بخشی از مغز به نام مخچه آسیب میبیند. این میتواند فرد را هنگام راه رفتن نا متعادل و بیثبات کند و همچنین باعث اختلال در گفتار شود.
این مشکلات در مجموع به عنوان آتاکسی مخچه شناخته میشوند.
کندی حرکت و احساس سفتی
فرد مبتلا به آتروفی سیستم چندگانه (MSA) حرکات بسیار کندتری نسبت به حالت عادی دارد (برادیکینزی). این وضعیت میتواند انجام فعالیتهای روزانه را دشوار کند. شروع حرکت برای فرد مبتلا به MSA مشکل است و راه رفتن او به صورت خاص با کندی، کشیدن پا روی زمین و برداشتن قدمهای بسیار کوچک همراه است.
همچنین ممکن است برخی از افراد مبتلا به MSA دچار سفتی و گرفتگی عضلات شوند. این وضعیت میتواند تحرک فرد را بیش از پیش دشوار کرده و باعث ایجاد گرفتگیهای عضلانی دردناک (دیستونی) شود.
این علائم در بیماری پارکینسون نیز دیده میشود، اما متأسفانه، داروهایی که برای کاهش این علائم در بیماران پارکینسون استفاده میشود (لوودوپا) برای افراد مبتلا به آتروفی سیستم چندگانه (MSA) چندان مؤثر نیستند.
سایر علائم و نشانهها
افراد مبتلا به آتروفی سیستم چندگانه (MSA) نیز ممکن است این علائم را نیز داشته باشند:
دست و پاهای سرد
مشکلات کنترل تعریق
ضعف عضلانی در بدن و اندام - ممکن است در یک دست یا پا بارز تر باشد
خنده یا گریه غیرقابل کنترل
مشکلات خواب - بی خوابی، خروپف، پاهای بی قرار یا کابوس
تنفس پر سر و صدا و آه ناخواسته
صدای ضعیف و آرام
تاری دید
زوال عقل (اگرچه این غیر معمول است)
علل آتروفی سیستم چندگانه (MSA)
علل آتروفی سیستم چندگانه (MSA) به خوبی شناخته نشده است.
به نظر نمیرسد ارثی باشد - هیچ مدرکی مبنی بر اینکه فرزندان فرد مبتلا به آن مبتلا شوند وجود ندارد.
تحقیقات به دنبال این است که آیا سابقه خانوادگی و محیط در احتمال دچار شدن شما برای ابتلا به آتروفی سیستم چندگانه (MSA) نقش دارد یا خیر.
سلولهای مغزی یک فرد مبتلا به آتروفی سیستم چندگانه (MSA) حاوی پروتئینی به نام آلفا سینوکلئین است. تصور میشود که تجمع آلفا سینوکلئین غی رطبیعی مسئول آسیب رساندن به مناطقی از مغز است که تعادل، حرکت و عملکردهای طبیعی بدن را کنترل میکند.
تشخیص آتروفی سیستم چندگانه (MSA)
آزمایش خاصی برای تشخیص آتروفی سیستم چندگانه (MSA) وجود ندارد.
معمولاً بر اساس علائم میتوان تشخیص داد، اگرچه به طور بالقوه میتواند با بیماری پارکینسون اشتباه گرفته شود.
آتروفی سیستم چندگانه (MSA) یا بیماری پارکینسون؟
احتمال ابتلای فرد به آتر وفی سیستم چندگانه (MSA) به جای پارکینسون بیشتر است اگر:
علائم او به سرعت پیشرفت کرده است
او در مراحل اولیه بیماری٬ زمین خوردن داشتهاست
به خوبی به داروی لوودوپا پاسخ نمیدهد
گفتار او به شدت تحت تأثیر قرار میگیرد
نفس نفس میزند و با سروصدا نفس می کشد
تستهای بیشتر
در صورت مشکوک بودن به آتروفی سیستم چندگانه (MSA)، پزشک (معمولاً متخصص مغز و اعصاب) رفلکسها و عملکردهای طبیعی بدن فرد مانند عملکرد مثانه و فشار خون را آزمایش میکند.
اسکن مغز، معمولاً اسکن ام آر آی (MRI)، اغلب برای تشخیص هرگونه از دست دادن سلولهای مغز مورد نیاز است.
درمان آتروفی سیستم چندگانه (MSA)
در حال حاضر هیچ درمانی برای آتروفی سیستم چندگانه (MSA) وجود ندارد و هیچ راهی برای کاهش سرعت پیشرفت آن وجود ندارد.
افرادی که دچار این وضعیت میشوند معمولاً ۶ تا ۹ سال پس از شروع علائم زندگی میکنند و ممکن است در این مدت به سرعت بدتر شوند. برخی از افراد ممکن است پس از تشخیص بیش از ۱۰ سال زندگی کنند.
میتوان علائم را طوری مدیریت کرد که فرد تا حد امکان مستقل و راحت باشد.
نحوه مدیریت را بیابید:
فیزیوتراپی و کاردرمانی میتواند به افراد مبتلا به آتروفی سیستم چندگانه (MSA) کمک کند تا تحرک داشته باشند و تناسب اندام و قدرت عضلانی خود را حفظ کنند.
کمک و پشتیبانی
کمک به مراقبین
با توجه به کشور محل سکونت٬ در صورت مراقبت از فردی که دچار آتروفی سیستم چندگانه (MSA) است، ممکن است دولت کمکهای مالی و عملی بیشتری به شما ارائه دهد.
مقامات محلی شما میتوانند ارزیابیهای دقیقتری انجام دهند.
پشتیبانی از افراد مبتلا به آتروفی سیستم چندگانه (MSA)
با توجه به سیستم بهداشت و درمان کشور محل سکونت شما٬ اگر دچار آتروفی سیستم چندگانه (MSA) هستید و کنار آمدن با زندگی روزمره برایتان دشوار است، پزشک یا پرستار شما میتواند شما را به یک مددکار اجتماعی ارجاع دهد.
آنها میتوانند یک ارزیابی انجام دهند و کمک مورد نیاز شما را توصیه کنند. برای مثال، ممکن است به این موارد نیاز داشته باشید:
مراقبین - که میتوانند در کارهای روزمره مانند کارهای خانه، لباس پوشیدن و شستشو کمک کنند
وعدههای غذایی
مزایا - شما ممکن است واجد شرایط تعدادی از مزایا باشید.
سازگاریهای خانه - برای آسانتر کردن رفت و آمد در خانه و اطمینان از اینکه محیط خانه شما تا حد امکان راحت است